در گفت‌وگو با اکونگار مطرح شد؛
مناطق آزاد مصداق بارز اقتصاد بدون نفت/ موازی کاری دستگاه‌های دولتی در مناطق آزاد
یک کارشناس مناطق آزاد گفت: منطقه آزاد یک تعریف استاندارد بین‌المللی دارد و نمی‌توانید منطقه آزادی داشته باشید که معافیت گمرگی نداشته باشد و تمام این موارد در کتاب قانون مناطق آزاد دیده شده، اما متاسفاته وزارتخانه‌ها و دستگاه‌های دولتی مانع از اجرای این قانون شده‌اند و در این مناطق حضور دارند.
فرزین حقدل، کارشناس حوزه مناطق آزاد در گفت‌وگو با خبرنگار اکونگار بیان کرد: مناطق آزاد قانون خاص خود را دارد که مصوب مجلس شورای اسلامی است که اتفاقا از بهترین و مترقی‌ترین قوانین مناطق آزاد در دنیا است. این قانون سال ۷۲ ابلاغ شده است، اما از همان زمان حدود ۵۰ درصد این قانون اجرایی شده و دستگاه‌های موازی دولتی اجازه اجرای قانون را نداده‌اند. در سال‌های اخیر هم با صدور بخشنامه‌های متعدد، قانون مناطق آزاد نقض شده، به طوری که در حال حاضر حدود ۲۰ تا ۳۰ درصد قوانین اجرایی می‌شود و عملا این مناطق مزیت‌های اصلی خود را از دست داده‌اند.
حقدل افزود: مناطق آزاد طبق قانون از کلیه بندهای مالیاتی قانون مالیاتی کشور معاف است، اما سازمان امور مالیاتی از مناطق آزاد هم مالیات می‌گیرد. همچنین گمرک هم برخلاف رویه در مناطق آزاد حاضر است و در نتیجه مزایای مناطق آزاد برای سرمایه‌گذار داخلی و خارجی محدود شده و یا از بین رفته است؛ چون دو قانون متناقض در این مناطق اجرا می‌شود و انحصارا قانون مناطق آزاد آزاد اجرا نمی‌شود.
وی ادامه داد: منطقه آزاد یک تعریف استاندارد بین‌المللی دارد و نمی‌توانید منطقه آزادی داشته باشید که معافیت گمرگی نداشته باشد و تمام این موارد در کتاب قانون مناطق آزاد دیده شده، اما متاسفاته وزارتخانه‌ها و دستگاه‌های دولتی مانع از اجرای این قانون شده‌اند و در این مناطق حضور دارند.
این کارشناس حوزه مناطق آزاد گفت: در سال‌های اخیر یک هجمه‌ای علیه مناطق آزاد ایجاد شده که می‌گویند مناطق آزاد مرکز قاچاق است. در حالی که این موضوع بیشتر فرار رو به جلو است و کل واردات مجاز و غیرمجاز مناطق آزاد درصد بسیار کمی از کل واردات کشور است.
حقدل گفت: در همه جای دنیا دولت ابتدا زیرساخت‌ها را فراهم و سپس منطقه آزاد ایجاد می‌شود، اما در ایران یک منطقه فوق محروم که هیچ امکاناتی نداشته به منطقه آزاد تبدیل شده و از فردای همان روز، بودجه دولتی‌اش هم قطع شده و گفتند که خود مناطق آزاد باید درآمد کسب کند، زیرساخت ایجاد و سرمایه‌گذار هم جذب کند.
وی درخصوص انتقادات به واردات محور شدن مناطق آزاد گفت: یکی از محل‌های درآمدزایی توسط مناطق آزاد واردات بوده، واردات انجام و با درآمدزایی انجام شده، فرودگاه، جاده، آب، برق و سایر زیرساخت‌های لازم تأمین شده است. در واقع مناطق آزاد مصداق بارز اقتصاد بدون نفت‌اند و با واردات انجام شده برای خود مناطق آزاد زیرساخت ایجاد کرده‌اند.
این کارشناس اقتصادی درخصوص راهکارها برای عبور از چالش‌های ایجاد شده نیز گفت: باید اجازه بدهیم برای مدت محدود مثلا دو سال قانون مناطق آزاد به صورت جامع و کامل در آن محدوده اجرایی و دستگاه‌های موازی خارج شوند. برای مدتی به صورت آزمایشی مناطق آزاد مسئولیت بگیرند و مزایای این مناطق هم برگردد و حتی در این مدت نظارت و بازرسی‌ها تشدید شود و سپس ارزیابی و نتیجه‌گری شود که آیا این مناطق در این بازه زمانی موفق بوده‌اند یا نه.
حقدل گفت: ما نمی‌توانیم یک وضعیت شتر گاو پلنگ و سردرگم داشته باشیم. در سه دولت گذشته تمام قوانین و بخشنامه‌های مربوط به سرزمین اصلی در مناطق آزاد هم اجرا شده و قانون خاص این مناطق نادیده گرفته شده است.
