«اکونگار» آخرین آمارهای افزایش تورم را بررسی می‌کند:
سفرهایی که هر روز کوچکتر می‌شوند / تورم باز هم رکورد شکست
تورم همچنان سیر صعودی خود را ادامه می‌دهد و اینموضوع نه‌تنها چالش‌های معیشتی و اقتصادی به همراه دارد بلکه باعث بروز چالش‌ها و آسیب‌های اجتماعی هم خواهد شد.
به‌گزارش اکونگار: افزایش نرخ تورم در سال‌های اخیر، یکی از جدی‌ترین چالش‌های اقتصادی کشور بوده که آثار گسترده‌ای بر معیشت خانوارهای ایرانی به‌ویژه خانواده‌های کارگری و اقشار آسیب‌پذیر گذاشته است. افزایش مداوم قیمت کالاهای اساسی و معیشتی، مسکن، انرژی و خدمات عمومی، موجب کاهش قدرت خرید مردم و تضعیف امنیت اقتصادی و امنیت غذایی خانواده‌ها شده است.
در این میان، خانواده‌های کارگری که عمدتا با درآمد ثابت و دست مزدی پایین زندگی می‌کنند، بیش از سایر گروه‌ها در معرض آسیب‌های ناشی از تورم قرار دارند. افزایش هزینه‌های زندگی در کنار رکود دستمزدها باعث شده تا بخش زیادی از این خانواده‌ها در تامین نیازهای اولیه مانند خوراک، پوشاک، آموزش و درمان دچار مشکل شوند. همچنین ناتوانی در پس‌انداز و سرمایه‌گذاری، چرخه فقر را در میان این قشر تقویت کرده و شکاف طبقاتی را افزایش داده است.
اقشار آسیب‌پذیر نیز با مشکلات مشابهی مواجه‌اند. افزایش قیمت دارو و خدمات درمانی، کاهش پوشش بیمه‌ای و ناکارآمدی سیاست‌های حمایتی، فشار مضاعفی بر این گروه‌ها وارد کرده است. در چنین شرایطی، افزایش تورم تنها یک چالش اقتصادی نیست، بلکه به تهدیدی اجتماعی تبدیل شده که بر ثبات خانوار، سلامت روانی و حتی انسجام اجتماعی تاثیر منفی می‌گذارد.
در نتیجه، مقابله با تورم، نیازمند اتخاذ سیاست‌های هدفمند در حوزه حمایت از معیشت، بهبود نظام دستمزد، کنترل قیمت‌ها و اصلاح ساختارهای اقتصادی است؛ تا از تداوم فشار بر طبقات ضعیف جامعه جلوگیری شده و زمینه عدالت اجتماعی فراهم شود. در این مورد باید به تازه‌ترین آمار مرکز آمار اشاره کنیم که می‌گوید در تیر ماه امسال شاخص قیمت مصرف کننده خانوارهای کشور نسبت به ماه قبل ۳.۵ درصد افزایش داشته است و این نشان از تداوم وضعیت وجود در مورد وضعیت تورمی و افزایش قیمت‌ها داریم. این در حالی است که حقوق‌ها و دستمزدها هیچ تغییری نکرده‌اند. در ادامه گزارش به آخرین افزایش قیمت‌ها در حوزه معیشتی و درمانی که سفره خانوارهای ایرانی را کوچکتر کرده است خواهیم پرداخت.
افزایش ۳۵ درصدی هزینه‌های خانوار در یک‌سال
براساس اعلام مرکز آمار ایران، در تیر ماه امسال شاخص قیمت مصرف کننده خانوارهای کشور به عدد ۳۶۰.۲ رسیده که نسبت به ماه قبل ۳.۵ درصد، نسبت به ماه مشابه سال قبل ۴۱.۲ درصد و در ۱۲ ماهه منتهی به ماه جاری نسبت به دوره مشابه سال قبل، ۳۵.۳ درصد افزایش داشته است. در تیر ماه امسال، تورم نقطه به نقطه خانوارهای کشور، به ۴۱.۲ درصد رسید. یعنی خانوارهای کشور به طور میانگین، ۴۱.۲ درصد بیشتر از تیر ماه ۱۴۰۳ برای خرید یک «مجموعه کالاها و خدمات یکسان» هزینه کرده‌اند. لازم به ذکراست تورم نقطه به نقطه تیر ماه ۱۴۰۴ در مقایسه با ماه قبل، ۱.۸ واحد درصد افزایش داشته است.
همچنین در تیر ماه ۱۴۰۴، نرخ تورم سالانه برای خانوارهای کشور به ۳۵.۳ درصد رسیده که نسبت به همین اطلاع در ماه قبل، ۰.۸ واحد درصد افزایش یافته است. علاوه بر موارد گفته شده، نرخ تورم سالانه کشور در تیر ماه ۱۴۰۴ برابر ۳۵.۳ درصد است که دامنه تغییرات آن برای دهک‌های مختلف هزینه‌ای از ۳۵.۰ درصد برای دهک دهم، تا ۳۵.۶ درصد برای دهک‌های هشتم و نهم است. بر این اساس، فاصله تورمی دهک‌ها در این ماه به ۰.۶ واحد درصد رسید که نسبت به ماه قبل (۰.۸ واحد درصد) ۰.۲ واحد درصد کاهش داشته است.
دستمزدها کفاف درمان نمی‌دهد
افزایش روزافزون هزینه‌های درمانی، کارگران و خانواده‌های آنها را با چالشی جدی مواجه کرده است که نه تنها سلامت جسمانی آنها را تهدید می‌کند بلکه فشار اقتصادی مضاعفی بر زندگی‌شان وارد می‌کند.
بر اساس مشاهدات میدانی، بسیاری از کارگران به دلیل نبود درآمد کافی و تورم بالای هزینه‌های پزشکی، قادر به پرداخت هزینه‌های درمانی خود نیستند و مجبورند یا درمان خود را به تاخیر بیندازند و یا به سمت روش‌های کم‌هزینه و پرریسک مانند خوددرمانی بروند.
کارگرانی که دستمزدهایشان پاسخگوی هزینه‌های روزمره زندگی نیست، هنگام مواجهه با بیماری‌های مزمن یا حاد، بیشترین آسیب را می‌بینند. هزینه‌های ویزیت پزشک، دارو، آزمایش‌های تخصصی و درمان‌های تکمیلی به سرعت بخش قابل توجهی از درآمد ماهانه آنها را می‌بلعد.
وقتی حقوق آخر ماه را به سختی برای خرید مایحتاج خانه خرج می‌کنند، پرداخت هزینه‌های درمانی به یک رویا تبدیل می‌شود.
افزایش هزینه‌های معیشتی
بررسی‌ها نشان می‌دهد که در یک ماه اخیر، قیمت برنج به‌طور میانگین ۳۰ درصد افزایش یافته و برخی برندها تا ۷۰ درصد گران‌تر شده‌اند. برنج گلستان از ۲۹۰ هزار تومان به ۴۳۹ هزار تومان به ازای هر کیلوگرم رسید (۵۰ درصد افزایش). برنج نیم‌دانه هاشمی از ۸۸ هزار تومان به ۱۵۰ هزار تومان (۷۰ درصد) و برنج طارم عطری مازندران از ۲۴۰ هزار تومان به ۳۸۰ هزار تومان (۶۰ درصد) افزایش یافت. شرکت خاطره نیز قیمت کیسه ۱۰ کیلوگرمی خود را از ۵۷۰ هزار تومان به ۸۷۰ هزار تومان رساند، اگرچه پس از حواشی رسانه‌ای، قیمت را کمی کاهش داد.
افزایش قیمت کالاهای اساسی، به‌ویژه برنج و حبوبات، معیشت خانوارها را تحت فشار قرار داده است. برخی معتقدند انحصار بازار توسط برندهای خاص و عرضه محدود، قیمت‌ها را به‌صورت حبابی بالا برده است. نمایندگان مجلس نیز در ۲۹ تیر ۱۴۰۴ خواستار بررسی گرانی برنج توسط کمیسیون کشاورزی شدند. فقدان نظارت مؤثر بر بازار، به‌ویژه پس از جنگ، به رهاشدگی قیمت‌ها منجر شده و نیاز به سیاست‌های نظارتی قوی‌تر را برجسته کرده است.
