«اکونگار» در گزارشی بررسی میکند؛
فاصله بازار کار با مهارتهای شغلی/ قابلیت کاهش ۵۰درصدی حوادث ناشی از کار
در سالهای اخیر تاکید کارشناسان برای بهبود وضعیت اقتصادی و فردی کارگران مهارت آموزی است موردی که در کشور ما در حال کمرنگ شدن است و از اکنون نگرانیها در این مورد آغاز شده است.

بهگزارش اکونگار: یکی از ضرورتهای رشد و توسعه اقتصاد، یادگیری مهارتهای تجربی است که در تامین نیروی انسانی ماهر و کارآمد و البته توسعه کشورها اثرگذار است. بر همین اساس رفته رفته آموزشهای مهارتی جای خود را در سنین پایین یعنی نوجوانان باز کرد است و بازار به این سو در حرکت است. تحلیلگران معتقدند که فقدان مهارتهای مورد نیاز بازار کار از سوی فارغالتحصیلان و جویندگان کار مهترین چالش محسوب میشود در ادامه فقر مهارتی به دغدغه اصلی بازار کار بدل شده است که در ایران نیاز به بازیابی برخی زیرساختها دارد که هنوز خبری از آن نیست.
طبق آمارها، بهرهمندی از آموزشهای مهارتی و افزایش سطح آگاهی کارگران تا ۵۰ درصد حوادث ناشی از کار را کاهش میدهد، بههمین دلیل هرچه در امر آموزش سرمایهگذاری شود، سود و بهرهوری بیشتری نصیب کارخانه و کارگران آن میشود. باید به این موضوع اشاره کنیم که امنیت شغلی کارگران در سایه افزایش مهارت آنها رقم میخورد و افزایش مهارت موجب ارتقای شغلی و افزایش دستمزد و بهبود معیشت کارگران میشود ولی با این حال و بنا به گفته مسوولان که در ادامه هم اشاره خواهیم کرد مشاغل خُرد و غیررسمی جای مهارت را گرفته است و حالا با خلاء مهارت در بازار کسبوکار روبهرو هستیم. در ادامه این گزارش به چالشهای مهارتآموزی خواهیم پرداخت.
اهمیت مهارت آموزی در سنین پایین
اهمیت مهارتآموزی در دنیای نزدیک بسیار زیاد است. مهارتآموزی به افراد کمک میکند تا با کسب دانش و تخصصهای لازم، در زندگی شخصیوحرفهای خود موفقتر عمل کنند و همچنین به توسعه و پیشرفت جامعه کمک شایانی میکند. مهارتآموزی به افراد کمک میکند تا مهارتهای لازم برای انجام کارها و حل مسایل را به دست آورند. این امر باعث افزایش اعتماد به نفس و استقلال فردی میشود. همچنین باید اشاره کنیم که آموزش مهارتهای تخصصی و کاربردی، افراد را برای ورود به بازار کار آماده میکند و به آنها کمک میکند تا در شغل خود موفقتر عمل کنند.
بر اساس تحقیقات روز باید بگوییم که مهارتآموزی به افراد کمک میکند تا مهارتهای حل مسئله و تفکر خلاق را در خود پرورش دهند. افرادی که مهارتهای لازم را دارند، میتوانند در جامعه مشارکت فعالتری داشته باشند و در توسعه و پیشرفت آن نقش موثری ایفا کنند. مهارتآموزی همچنان میتواند بهکاهش مشکلات رفتاری در کودکان و نوجوانان کمک کند، چرا که آنها را با فعالیتهای هدفمند و مفید درگیر میکند.
تاثیر مهارت در توسعه اقتصادی
مهارتآموزی نقش مهمی در توسعه اقتصادی کشورها دارد. با آموزش مهارتهای شغلی و تخصصی به نیروی انسانی و ترغیب آنها به اشتغال، میتوان به کاهش مشکلات اقتصادی کمک کرد. مهارتآموزی میتواند به بهبود کیفیت زندگی افراد کمک کند. با کسب مهارتهای لازم، افراد میتوانند زندگی مستقلتری داشته باشند و در زمینههای مختلف موفقتر عمل کنند؛ با توجه به تغییرات سریع تکنولوژی، مهارتآموزی اهمیت بیشتری پیدا میکند. افراد باید به طور مداوم مهارتهای خود را بهروز کنند تا بتوانند با این تغییرات همراه شوند.
فاصله جامعه کار از مهارتآموزی
«پروانه بختیاری»، معاون روابط کار وزارت کار معتقد است مهارت، پایه امنیت شغلی در آینده است و اگر میخواهیم امنیت شغلی تقویت شود، باید مهارت را به عنوان ستون اصلی آن جدی بگیریم. او در این مورد یکی از چالشهای مطرح شده از سوی کارفرمایان را نبود نیروی کار ماهر و تمایل پایین برای اشتغال در برخی واحدهای تولیدی عنوان کرد. به گفته بختیاری وقتی یک جوان بهجای استخدام در کارخانه، ترجیح میدهد با کار در تاکسی اینترنتی کسب درآمد کند، یعنی باید در نگرشها بازنگری کرد.
بختیاری در همین مورد و با اشاره به تغییراتی که در آینده با آن روبهرو خواهیم بود ادامه داد: «در این مورد لازم است خانوادهها فرزندان خود را به سمت مهارتآموزی در حوزههایی همچون هوش مصنوعی و فنون کاربردی سوق دهند. در حال حاضر مهارتآموزی و ارتقای توانمندیهای فردی، تنها راه تحقق امنیت شغلی در آینده است و ارتقای فرهنگ ایمنی و افزایش بهرهوری بنگاه و کاهش آسیب های شغلی و حوادث کار در سایه مهارت افزایی کارگران به وجود میآید.»
ظهور فقر مهارتی در بازار کار
در همین مورد «غلامحسین محمدی»، رییس سازمان فنیوحرفهای یکی از چالشهای جدی بازار کار کشور را نبود نیروی کار ماهر عنوان کرد گفت: «در پاییز و بهار گذشته، فعالان اقتصادی همواره از کمبود نیروی ماهر بهعنوان یک دغدغه جدی یاد کردهاند اما این مساله تنها مربوط به ایران نیست و در دنیا نیز دیده میشود با این حال در ایران بهدلیل شکاف میان نظام آموزشی و بازار کار، این کمبود با شدت بیشتری بروز پیدا کرده است.»
او این پدیده را «فقر مهارتی» نامید و ادامه داد: «فردی که فاقد مهارت شغلی است، عملاً از دسترسی به بازار کار محروم میشود. در حال حاضر بیش از ۷۰ درصد کسانی که آموزشهای مهارتی را فرا گرفته و دورههای آموزش فنی و حرفهای را گذراندهاند، در راهیابی به بازار کار موفق عمل کردهاند.»