"اکونگار" در گفت‌وگو با کارشناس بازار مسکن بررسی می‌کند؛
پیش‌بینی قیمت مسکن تا پایان سال/وقت خرید خانه است؟
یک کارشناس حوزه مسکن گفت: یکی از مشکلات اصلی در بازار مسکن، مربوط به عدم انتشار آمارهای واقعی است. چندین ماه است که دولت از انتشار آمارهای دقیق مسکن خودداری کرده و می‌داند که اگر این آمارها منتشر شوند، قیمت‌ها بسیار کمتر از آنچه که اکنون در بازار وجود دارد خواهد بود.
به گزارش اکونگار، بازار مسکن از سال ۱۴۰۱ در یک رکود عمیق فرو رفته و سطح سرمایه‌گذاری در حوزه ساخت‌وساز به حداقل رسیده است. درحالی که دولت مصوبه کنترل بازار اجاره را ارائه کرده، همچنان نرخ تورم اجاره حوالی ۴۰درصد یعنی ۱۵درصد بیشتر از مصوبه دولتی تخمین زده می‌شود. با وجود تمامی آمارهای تخمینی همچنان حبس آمارهای مسکن ادامه دارد و تمامی اطلاعات برپایه داده‌های غیررسمی منتشر می‌شود.
از دست رفتن قدرت خرید متقاضیان مسکن
مجید گودرزی، کارشناس حوزه مسکن در گفت‌وگو با خبرنگار اکونگار بیان کرد: پیش از جنگ تحمیلی ۱۲ روزه هم پیش‌بینی می‌کردیم که بازار مسکن به دلیل قفل شدن کامل، دور بودن از دسترس مردم و این که مصرف‌کنندگان واقعی توان خرید خود را به‌طور کامل از دست داده‌اند، با یک اصلاح عمیق مواجه شود. پس از آن هم شوک سیاسی به بازار مسکن وارد شد و این بهانه‌ای شد تا قیمت‌ها کاهش یابد. از طرفی دیگر خروج اتباع بیگانه به دلیل مسائل امنیتی نیز این روند را تشدید کرد.
عدم انتشار آمارها چالش اصلی بازار مسکن
گودرزی گفت: یکی از مشکلات اصلی در حوزه مسکن، مربوط به عدم انتشار آمارهای واقعی است. چندین ماه است که دولت از انتشار آمارهای دقیق مسکن خودداری کرده و می‌داند که اگر این آمارها منتشر شوند، قیمت‌ها بسیار کمتر از آنچه که اکنون در بازار وجود دارد خواهد بود. به نظر می‌رسد دولت عمدا تلاش می‌کند که قیمت مسکن کاهش نیابد. اما تا زمانی که این کاهش قیمت‌ها اتفاق نیفتد، هیچ سرمایه‌ای به سمت بازار مسکن جذب نخواهد شد و خریداران واقعی و مصرفی نیز قادر به خرید مسکن نخواهند بود.
هزینه سرسام‌آور اجاره‌نشینی/مخارج مستاجران ایرانی ۱.۵برابر سطح جهانی
سبقت بازارهای موازی از مسکن
وی افزود: به دلیل جذابیت بازارهای موازی مثل طلا، ارز و حتی بورس و همچنین این موضوع که سرمایه‌گذاران چندین سال است که سرمایه‌هایشان در بازار مسکن قفل شده و بازدهی منفی داشته‌اند، انگیزه‌ای برای سرمایه‌گذاری جدید در بازار مسکن وجود ندارد. عدم اصلاح قیمت مسکن و مقاومت در برابر آن باعث شده که بازار مسکن همچنان در رکود قرار بگیرد و همه ذینفعان این بازار آسیب ببینند.
این کارشناس اقتصادی گفت: برای رونق بازار مسکن باید عواملی مثل قدرت خرید مردم، وام‌های بانکی، زمین‌های رایگان یا کاهش قیمت‌ها تقویت شوند. متاسفانه هیچ‌یک از این موارد در حال حاضر تحقق نیافته و این باعث شده که بازار مسکن در یک حالت قفل‌شده و رکود کامل قرار بگیرد. به نظر می‌رسد دولت باید با مردم و سرمایه‌گذاران صادق باشد و آمارهای واقعی مسکن را منتشر کند. عدم انتشار این آمارها به‌نوعی ترک فعل قانونی است که قابل پیگیری است.
داده‌سازی پلتفرم‌ها در بازار مسکن
به گفته گودرزی، در حال حاضر و در نبود آمارهای رسمی، آمارهایی که پلتفرم‌های داخلی منتشر می‌کنند، اساسا غلط هستند و بحران مسکن را بدتر می‌کند. قیمت‌هایی که در این پلتفرم‌ها درج می‌شود یا وجود خارجی ندارند یا خودسرانه و غیرکارشناسی‌اند و به هیچ وجه منطقی نیستند.
وی تصریح کرد: در دهه ۹۰ و به‌خصوص در سال‌های ۹۷ تا ۹۹، جهش قیمتی غیرمعمول و وحشتناکی در بازار مسکن داشتیم. در هشت سال دولت آقای روحانی، قیمت مسکن حدود ۷۲۵ درصد افزایش یافت، در حالی که تورم عمومی حدود ۲۴۸ درصد بود. این افزایش قیمت‌ها بیش از ۴۷۷ درصد از تورم عمومی بیشتر بود و باعث شد که مسکن از دسترس مردم خارج شود. این آشفتگی و رهاشدگی بازار، آسیب‌های جدی به صنعت ساختمان وارد کرده است. دوره انتظار خرید مسکن نیز اکنون به‌شدت افزایش یافته و در برنامه هفتم توسعه قرار است این دوره به هفت و نیم سال برسد.
گودرزی گفت: با این حال، به نظر می‌رسد عده‌ای در برابر این مسائل مقاومت می‌کنند و به نوعی این بخش حیاتی اقتصاد کشور را به تعطیلی کشانده‌اند. به نظر من، دولت باید بر اساس قانون ساماندهی بازار زمین، مسکن و اجاره، به مسئله قیمت‌گذاری منطقه‌ای ورود کند و دست به تنظیم‌گری بزند. در حال حاضر، بازار مسکن کاملا قفل شده و خرید و فروش در آن راکد است. همچنین سرمایه‌ها از بازار مسکن خارج می‌شوند که این می‌تواند آسیب‌های جدی به این صنعت وارد کند.
وی اضافه کرد: اما اگر دولت به تکالیف قانونی خود عمل کند، به‌ویژه در زمینه قیمت‌گذاری منطقه‌ای، می‌توان امیدوار بود که اتفاقات خوبی در این بخش بیفتد. زیرا قیمت‌های کنونی بازار کاملا بی‌اساس و غیرمنطقی است. اگر معامله‌ای در این بازار انجام نشود، حتی اگر قیمت‌ها ده‌ها برابر بیشتر هم شوند، نفعی برای ذینفعان نخواهد داشت.
گودرزی عنوان کرد: مسکن یک نیاز فوق‌العاده ضروری است و مردم به‌شدت به این نیاز وابسته هستند. اما در حال حاضر، بسیاری از برنامه‌های دولت در حوزه مسکن تعطیل شده‌اند. یکی از مهم‌ترین مسائل در بازار مسکن که سبب افزایش امیدواری می‌شود، انتشار آمارهای واقعی است تا قیمت‌ها، میزان عرضه و تقاضا به‌طور شفاف مشخص و تصمیم‌گیری راحت‌تر شود. علاوه بر این شاهد بودیم که در موضوع واگذاری زمین‌ها و برنامه هفتم توسعه، دولت ترک فعل‌های گسترده‌ای انجام داد.
یکی از اصلی‌ترین دلایل بحران در بازار مسکن، دولت و اقدامات دولت است. در حال حاضر، حدود هفت میلیون خانواده ایرانی متقاضی مسکن هستند، در حالی که میلیون‌ها خانه خالی داریم.
خرید و فروش خانه در شرایط فعلی ممنوع
گودرزی گفت: در شرایط فعلی خرید و فروش خانه پیشنهاد نمی‌شود. قیمت‌ها هیچ مبنایی منطقی ندارند و هیچ تناسبی بین قدرت خرید و قیمت مسکن وجود ندارد. مردم باید تا زمان واقعی شدن قیمت‌ها صبر کنند. ضمن این که با تسهیلات بانکی نیز کمتر از ۱۰ متر خانه می‌توان خرید. حتی افزایش تسهیلات نیز گزینه مناسبی نیست، چرا که مردم امکان بازپرداخت اقساط با رقم‌های بالا را ندارند.
