یارانه انرژی از وزارت نفت تا سازمان هدفمندی/واردات بنزین چقدر هزینه دارد؟

اکونگار، محمد قهرمانی کوشان- بر اساس گزارش‌های مختلف، رقم یارانه‌های پنهان انرژی در کشورمان به ویژه در سال‌های اخیر روند تصاعدی داشته است. این یارانه‌ها به‌ویژه شامل یارانه‌های انرژی برای سوخت‌های فسیلی مانند بنزین، گاز طبیعی، و برق می‌شود که به‌طور غیرمستقیم به مصرف‌کنندگان ارائه می‌شود.

هزینه هنگفت یارانه‌های پنهان بنزین 

از روز گذشته دولت تغییر پلکانی و اصلاح قیمت بنزین را کلید زده است. براساس مصوبه دولت بنزین ۵هزار تومانی از نیمه دوم آذرماه در جایگاه‌های سوخت عرضه می‌شود و اولین گام دولت برای اصلاح نرخ سوخت برداشته شده است، با این وجود همچنان پرداخت سنگین یارانه به بنزین ادامه دارد.

یارانه ۵۰میلیارد دلاری بنزین در سال 

 بر اساس آمارها، قیمت بنزین در کشورمان به‌طور قابل توجهی پایین‌تر از قیمت جهانی آن است و این تفاوت به‌شکل یارانه به مصرف‌کنندگان داده می‌شود. در سال ۲۰۲۰، یارانه بنزین در ایران حدود ۴۰ میلیارد دلار تخمین زده شده بود که در حال حاضر بیش از ۵۰میلیارد دلار تخمین زده می‌شود. 

یارانه ۳۶هزار تومانی هر لیتر بنزین 

براساس اعلام وزارت نفت، هزینه تمام‌شده هر لیتر سوخت در کشور حدود ۳۹ هزار تومان است، در حالی که بنزین با نرخ ۳ هزار تومان عرضه می‌شود و پرمصرف‌ها بنزین را از این پس ۵۰۰۰تومانی دریافت خواهند کرد. با یک حساب سرانگشتی می‌توان گفت دولت برای هر لیتر بنزین حدود ۳۶ هزار تومان یارانه پرداخت می‌کند. 

یارانه ۳۵میلیون دلاری وزارت نفت به سازمان هدفمندسازی

چندی پیش رئیس سازمان هدفمندسازی یارانه‌های اعلام کرد که ماهانه ۳۵ میلیون دلار از وزارت نفت می‌گیریم تا یارانه بدهیم آن هم درحالی‌که روزانه ۲۰ میلیون لیتر بنزین وارد می‌کنیم و صادراتی نداریم؛ سایر حامل‌ها هم همین وضع را دارند به‌سختی از وزارت نفت پولی گرفته می‌شود و سپس به صورت مساوی به همه یارانه می‌دهیم.

نیاز ۳۰تا۳۵میلیون لیتری به واردات بنزین

براساس اعلام شرکت ملی پالایش و پخش فرآورده‌های نفتی ایران، متوسط مصرف بنزین در شهریورماه ۱۴۰ تا ۱۴۵ میلیون لیتر در روز است، درحالی که کشورمان روزانه با کسری ۳۰ تا ۳۵ میلیون لیتری بنزین مواجه است و برای تأمین نیاز داخلی مجبور به واردات است.

با توجه به مصرف روزانه بیش از ۱۴۰ میلیون لیتر و تولید حدود ۱۱۰ میلیون لیتر، کشور با کسری ۳۰ تا ۳۵ میلیون لیتری مواجه است که تنها از طریق واردات قابل تأمین است. این واردات بنزین با نرخ جهانی بین ۴۰ تا ۵۰ هزار تومان برای هر لیتر انجام می‌شود، در حالی که همین محصول در داخل کشور با قیمت‌ نهایتا ۵۰۰۰ تومانی عرضه می‌شود. 

بهره‌مندی ۲۵ میلیون نفر از یارانه پنهان بنزین 

براساس آمار رسمی وزارت نفت، از مجموع ۲۵ میلیون نفر از دارندگان خودرو و موتورسیکلت بیش از ۲۰میلیون نفر صرفا از تخفیف بنزین در برای کاهش هزینه‌های حمل‌ونقل و ۵ میلیون نفر از تخفیف بنزین برای کسب درآمد و ثروت‌آفرینی منتفع می‌شوند. 

با توجه به پایان‌پذیربودن منابع نفت و گاز و رشد مصرف داخلی، دولت تا زمان مشخصی توان تأمین بنزین ارزان برای همه را خواهد داشت. در نتیجه بهتر است تا از تخفیف بنزین که سالانه معادل ۳۳ هزار تا ۲۰۰ میلیارد تومان است، به نحوی استفاده شود که مردم رفته‌رفته از این تخفیف بی‌نیاز شوند. دولت می‌بایست با جهت‌دهی صحیح به یارانه پنهان بنزین، خانوارها را از این تخفیف بی‌نیاز سازد که تنها راه این مهم، افزایش درآمد خانوار یا کاهش هزینه‌های حمل‌ونقل است.