حقوق ۱۴میلیونی بازنشستگان کارگری/زندگی با خرید اقساطی

براساس این طرح، قرار است کارتی اعتباری (مشابه حکمت کارت بازنشستگان نیروهای مسلح) برای خرید از فروشگاه‌های زنجیره‌ای طرف قرارداد بانک رفاه کارگران (با تمرکز بر فروشگاه‌های لوازم خانگی) در اختیار بازنشستگان قرار گیرد. 

واکنش بازنشستگان به وضعیت صندوق بازنشستگی کشوری

در تعریف این طرح جدید معیشتی آمده است: «طرح «بتا» یک طرح جدید برای تسهیل خرید بازنشستگان از فروشگاه‌ها و مراکز طرف قرارداد است که با هدف افزایش قدرت خرید و ایجاد شرایط پرداخت آسان طراحی شده است. با داشتن کارت خرید طرح بتا، بازنشستگان می‌توانند از طریق کارت بانکی خود، خریدهای اعتباری انجام دهند و مبلغ آن را به‌صورت اقساط بازپرداخت کنند. این طرح با همکاری بانک رفاه کارگران و کانون عالی کارگران بازنشسته اجرایی شده و بخشی از خدمات رفاهی نوین برای حمایت از معیشت این قشر محسوب می‌شود».

پیگیری‌های ایلنا نشان می‌دهد که هنوز جزئیات دقیقی از این طرح منتشر نشده و آنچه تاکنون درباره آن مطرح شده، در سطح گمانه‌زنی‌هاست. در این میان، بخش قابل توجهی از بازنشستگان تامین اجتماعی نگران شرایط اخذ این اعتبار و وضعیت دوره پرداخت و اقساط وام‌ها بوده و همین مسئله برخی را بدگمان کرده است. 

یکی از فروشگاه‌های طرف قرارداد بانک رفاه کارگران که از هم اکنون در پایگاه اینترنتی خود اخبار مربوط به طرح بتا را منتشر کرده، اعلام کرده است: این فروشگاه سقف تسهیلات خود را کمتر از ۱۰۰ میلیون تومان اعلام و بیان کرده که بازنشستگان تامین اجتماعی می‌توانند طی ۳۰ قسط پس از اعتبارسنجی و ثبت نام این طرح، بدون چک و ضامن از این طرح اعتباری برای خرید (بیشتر لوازم منزل) استفاده کنند. 

هرچند ارقام دیگری نیز در جلسات توسط تشکل‌های صنفی مربوطه پیشنهاد شده است، اما آنچه در برخی پایگاه‌های اطلاعاتیِ شرکت‌های طرف قرارداد بانک رفاه در این ارتباط منتشر شده، شامل شرایط زیر است: دریافت حقوق یا مستمری از بانک رفاه (کارمندان، بازنشستگان، مستمری بگیران)، در قید حیات بودن مشتری، فعال بودن پیامک تراکنش و رمز پویا، نداشتن چک برگشتی یا بدهی معوق بانکی، بازه سنی مجاز ۱۸ تا ۷۷ سال!  البته لازم به ذکر است که شنیده‌ها حاکی از اختصاص این طرح تنها به کالاهای ایرانی (بیشتر لوازم خانگی) است.

در شرایطی که با حذف افراد بالای ۷۷ سال، تعداد قابل توجهی از مستمری‌بگیران از شمول امکان دریافت اقساطی کالا و لوازم خانگی از طریق این طرح خارج می‌شوند،   بازنشستگان بر این باور هستند که با این سطح مستمری‌ها، طول مدت پرداخت اقساط باید بسیار طولانی باشد.

بازنشستگانی که تمکن مالی پرداخت اقساط را ندارند…

ملیحه نصراللهی آزاد (عضو هیات مدیره کانون بازنشستگان استان گیلان) در این رابطه توضیح داد: ما اعضای کانون‌های بازنشستگی هنوز با جزئیات این طرح آشنا نشدیم. اما درباره آن ملاحظاتی داشتیم که باید مطرح می‌کردیم. 

وی افزود: طرح‌هایی مانند طرح حکمت بازنشستگان لشگری یا طرح بتا به خودی خود طرح بدی نیست؛ به شرط آنکه قدرت خرید بازنشستگان بالا باشد. بانک رفاه برای اعتبار دهی این طرح تعیین سقف کرده است. همچنین برای زمان پرداخت اقساط نیز تعیین سقف مشخص شده است. اگر ما بخواهیم ۲۰۰ میلیون تومان خرید اعتباری کنیم، آن طور گه گفته شده سقف تسهیلات دریافتی تا ۳۰۰ میلیون تومان خواهد بود. این رقم ۳۰۰ میلیون تومان اقساطی دارد که از عهده و توان بازنشستگان تامین اجتماعی خارج است. 

نصراللهی تصریح کرد: تصور کنید خرید اعتباری به صورت تسهیلات در چهارچوب طرح بتا  باعث شود که بازنشسته ماهانه ۱۰ میلیون تومان قسط بدهد. در چنین شرایطی حتی برای بازنشسته متوسط بگیر، نصف بیشتر مستمری بابت پرداخت اقساط وام  مصرف می‌شود. از سویی اگر مبلغ وام اعتباری و سقف آن کمتر باشد تا بازنشسته بتواند اقساط را در بازه طولانی (بیش از یکسال) پرداخت کند، آن وقت اجناس خریداری شده احتمالاً از کیفیت یا کمیت کافی برخوردار نبوده و نیازهای جدی بازنشستگان (به ویژه برای تهیه لوازم خانگی) را جواب نمی‌دهند. 

این فعال حقوق بازنشستگان تاکید کرد: بنده با ۲۶ سال سابقه در بخش اداری، مستمری‌ام در حد مبلغ حداقل قانون کار است.  اکثریت قاطع بازنشستگان ما حداقل بگیر بوده و حدود ۱۴ میلیون تومان حقوق می‌گیرند. با این سطح پایین حقوق‌، آن‌ها حتی توان خرید اعتباری و اقساطیِ لوازم خانگی برای جهیزیه فرزندان خود را ندارند.

در ادامه علی دهقان‌کیا (رئیس کانون بازنشستگان تامین اجتماعی تهران) اظهار کرد: ما در شرایطی در جلسات معرفی طرح بتا شرکت کردیم که سازمان تامین اجتماعی تعهد خود مبنی بر واریز حق بیمه عمر را انجام نداده است. در چنین شرایطی طرحی معرفی شد که هنوز اکثریت قاطع اعضا و روسای کانون‌های بازنشستگان در جریان جزئیات آن نیستند. 

وی درباره طرح بتا افزود: فعلا حدود ۱۴ هزار شرکت طرف قرارداد بانک رفاه در طرح بتا حضور دارند و امکان خرید بازنشستگان دارای طرح بتا از آن‌ها طبق وعده مسئولان فراهم است. نظر ما اعضای کانون‌ها در جلسات این بود که برای شناخت جزئیات بیشتر و توان پاسخگویی به سوالات بازنشستگان یا دفاع از حقوق معترضان نحوه اجرای این طرح، باید کانون‌ها نیز در اجرا مشارکت کنند. البته فعلاً مسئولان این نقش را پذیرفتند اما هنوز جزئیاتی از این طرح به صورت دقیق منتشر نشده است. 

دهقان‌کیا با اشاره به اینکه سقف بگیران سازمان تامین اجتماعی بین ۵۰ تا ۷۰ میلیون تومان مستمری دریافت می‌کنند، خاطرنشان کرد: پس از اعتبارسنجی، اگر کسی با این سطح حقوق هم بخواهد اقساط ۲۰ میلیون تومانی بدهد، بازهم برایش دشوار است. این مسئله مطرح بوده که یک سوم مستمری بازنشسته در اعتبارسنجی برای پرداخت اقساط در نظر گرفته می‌شود. تشکل‌ها در این میان سقف خرید را تا ۵۰۰ میلیون تومان پیشنهاد داده‌اند که اگر پذیرفته شود، مشخص نیست حتی سقف‌بگیران و متوسط بگیران تامین اجتماعی هم بتوانند بعد از ۵ سال اقساط آن را کامل پرداخت کنند.

او تاکید کرد: در این شرایط ما انتظار داریم شرایط منطقی‌تری باتوجه به وضعیت معیشتی بازنشستگان برای بهره‌مندی از این طرح اجرا شود. در طراحی جزئیات طرح، سطح تمکن جامعه هدف را با دقت در نظر داشته باشند.