عضو هیات مدیره اتحادیه صادرکنندگان فراورده‌های نفت و گاز در گفت‌وگو با«اکونگار»:
صادرات نفت در گرو بازی قدرت‌ها/بازار نفت ایران دگرگون نمی‌شود
حمید حسینی، گفت: گمان نمی‌کنم که فشارهای جدید امریکا بتواند بازار فروش نفت ایران را دگرگون کند مگر به دو شرط.
به گزارش اکونگار، شمارش معکوس برای فعال‌سازی مکانیسم ماشه و بازگشت تحریم‌های اتحادیه اروپا آغاز شده است. درحالی که اقتصاد ایران در چند روز اخیر به این موضوع واکنش داده و بازار طلا، ارز، سکه و حتی بورس تحت تاثیر اسنپ بک قرار گرفته است، نگرانی‌هایی درباره کاهش درآمدهای ارزی کشور و افت فروش نفت به وجود آمده است.
حفظ ظرفیت حداکثری برای فروش نفت
سید حمید حسینی، عضو هیات مدیره اتحادیه صادرکنندگان فراورده‌های نفت و گاز در رابطه با بازگشت تحریم‌های اتحادیه اروپا و تاثیر آن بر فروش نفت گفت: که تحریم‌های جدید معمولاً در کوتاه‌مدت تأثیراتی ایجاد می‌کنند و موجب بروز برخی مشکلات و وقفه‌ها در روند صادرات می‌شوند اما در نهایت، ما فرآیند بارگیری را متوقف نمی‌کنیم. به این معنا که برای بارگیری نفت، لزوماً نیازی نیست که نفت از پیش به فروش رسیده باشد یا مشتری مشخصی برای آن وجود داشته باشد. ما سعی می‌کنیم حداکثر ظرفیت ممکن برای صادرات را حفظ کنیم.
وی افزود: در حال حاضر نیز تعداد زیادی کشتی تحریمی در اختیار داریم که از آنها به‌عنوان مخازن ذخیره نفت استفاده می‌کنیم. در شرایط مناسب، بعد از گذشت مدتی، نفت به فروش می‌رسد. برای نمونه، در ماه ژانویه با مشکلاتی مواجه شدیم، اما در ماه فوریه توانستیم بر این مشکلات غلبه کنیم و صادرات را افزایش دهیم.
عضو هیات مدیره اتحادیه صادرکنندگان فراورده‌های نفت و گاز تصریح کرد: تحریم‌های آمریکا دشوار هستند، اما درصورتی که بتوانیم دو عامل مهم را مدیریت کنیم، این تحریم‌ها فلج‌کننده نخواهند بود. نخست اینکه نباید اجازه دهیم اروپا برعلیه ما شود و تحریم‌های سازمان ملل مجدداً اعمال شود، زیرا در این صورت، مکانیزم ماشه فعال خواهد شد. دوم اینکه روابط ما با چین نباید به گونه‌ای پیش رود که این کشور تحت فشارهای آمریکا، همکاری خود را با ما کاهش دهد. اگر این دو عامل تحت کنترل باشند، نگرانی چندانی وجود نخواهد داشت. حتی در شرایط فعلی نیز توانسته‌ایم نفت را به فروش برسانیم.
حسینی در ادامه تاکید کرد که چین و آمریکا درگیر یک جنگ تجاری هستند. در همین راستا کمی پیش هم دونالد ترامپ اعلام کرد که به جای ۱۰ درصد، ۲۰ درصد تعرفه‌های وارداتی چین را افزایش خواهد داد. این جنگ تجاری و چالش‌های ناشی از آن در روابط آمریکا و چین، به نفع ما تمام خواهد شد.
اختلاف چین و آمریکا؛ فرصتی تازه برای ایران
به گفته حسینی اگر اختلافات چین و آمریکا حل نشود، یا چالش‌های میان اروپا و آمریکا افزایش یابد، این وضعیت می‌تواند فرصت‌هایی را برای ایران ایجاد کند. برای مثال، هفته گذشته شاهد آن بودیم که مذاکرات میان اروپا و آمریکا دچار تغییراتی شد و وزیر امور خارجه آلمان سیگنال‌های مثبتی درخصوص احیای برجام ارسال کرد. بنابراین، اگر بتوانیم یک دیپلماسی اقتصادی فعال داشته باشیم و اجازه ندهیم که دو اتفاق مذکور رخ دهد، تحریم‌های آمریکا تأثیر جدی نخواهد داشت. البته این بدان معنا نیست که این تحریم‌ها کاملاً بی‌اثر خواهند بود، اما تأثیر آنها محدود خواهد بود.
رئیس سابق هیات مدیره اتحادیه صادرکنندگان فراورده‌های نفت و گاز در پاسخ به اینکه منظورش از تاثیر محدود و کوتاه‌مدت بر بازار دقیقا چیست و آیا میتوان فروش نفت بودجه 1404 را محقق کرد؟، عنوان کرد:« ما همیشه برای این شرایط راه‌حل‌هایی پیدا می‌کنیم. تجربه نشان داده است که اگر یک بندر تحریم شود، بنادر دیگر جایگزین آن خواهند شد. اگر یک کشتی تحریم شود، کشتی‌های دیگری جایگزین خواهند شد. این مسائل باعث نمی‌شود که ما فرآیند بارگیری را متوقف کنیم، زیرا صادرات ما همچنان در جریان است. در حال حاضر نیز تقاضای نفت در آسیا بالاست، به‌ویژه به دلیل کاهش صادرات نفت روسیه. بنابراین، مشکلی برای فروش نفت وجود ندارد. ممکن است در برخی ماه‌ها، میزان فروش کاهش یابد، اما در ماه‌های بعد این کاهش جبران خواهد شد.
وی افزود: ما از مزیت ذخیره‌سازی برخورداریم و می‌توانیم نفت را در مخازن نگه داریم تا در شرایط مناسب‌تری آن را به فروش برسانیم. با تمام این‌ها اینکه ایران بتواند برای سال اینده به اندازه‌ای که در بودجه پیش‌بینی کرده نفت بفروشد، تا حد زیادی به تحولات جهانی بستگی دارد. به‌عنوان‌مثال، اگر جنگ میان روسیه و اوکراین پایان یابد و تحریم‌های روسیه لغو شود، این کشور می‌تواند صادرات نفت خود را افزایش دهد و درنتیجه، بازار با کاهش تقاضا روبه‌رو خواهد شد. بر اساس پیش‌بینی‌ها، در سال ۲۰۲۷ تقاضای جهانی نفت حدود ۱.۴ میلیون بشکه در روز افزایش خواهد یافت اما اگر روسیه به بازار بازگردد، میزان عرضه نیز بالا خواهد رفت.
حسینی ادامه داد: همچنین، اوپک پلاس تصمیم گرفته است که به بازار بازگردد و عراق نیز در حال افزایش صادرات نفت خود از منطقه اقلیم کردستان است. این عوامل ممکن است موجب کاهش تقاضای جهانی برای نفت ایران شوند».
اثر واکنش اروپا
وی در رابطه تاثیر با فعال‌سازی مکانیسم ماشه روی میزان فروش نفت ایران گفت:«در چنین شرایطی، احتمال دارد که ایران از پیمان منع گسترش سلاح‌های هسته‌ای (NPT) خارج شود. البته ممکن است همچنان نظارت‌های آژانس بین‌المللی انرژی اتمی را بپذیریم، اما خروج از NPT یکی از گزینه‌های پیش‌روی ایران خواهد بود. اگر اروپا به تعهدات خود در برجام پایبند نباشد و از آن خارج شود، ایران نیز واکنش متناسبی نشان خواهد داد. بااین‌حال، به نظر می‌رسد که اروپا به‌تدریج در حال ناامید شدن از همکاری با آمریکا است، زیرا واشنگتن فشارهای تجاری و تعرفه‌ای زیادی به این اتحادیه وارد کرده است».
وی معتقد است که تهدید رساندن فروش نفت کشور ما به زیر ۱۰۰هزار بشکه احتمالا تحت هیچ شرایطی دیگر عمل نباشد.
حسینی تهدیدهایی از این دست از سمت مقامات آمریکایی را کاملاً نادرست ارزیابی کرد و گفت:« در دوره قبلی، ترامپ توانست صادرات نفت ایران را کاهش دهد، اما دلیل آن این بود که ما نفت خود را به اروپا، کره جنوبی، ژاپن و هند می‌فروختیم. پس از خروج آمریکا از برجام، این کشورها تحت فشار قرار گرفتند و خرید نفت از ایران را متوقف کردند. اما در همان دوره، ایران همچنان حدود ۳۰۰ تا ۴۰۰ هزار بشکه در روز به چین صادر می‌کرد. علاوه بر این، در آن زمان بحران کرونا نیز باعث کاهش شدید تقاضای جهانی برای نفت شد. در شرایط کنونی، چنین عواملی وجود ندارد، بنابراین آمریکا دیگر قادر نخواهد بود که صادرات نفت ایران را به زیر ۱۰۰ هزار بشکه کاهش دهد».
