پای لنگ صنعت دارو/ برخی شرکت‌ها توان پرداخت حقوق پرسنل خود را ندارند
به گفته مدیرعامل گروه سلامت و دارویی برکت کیفیت داروی تولیدی با ماده اولیه ۲۰ دلاری با ماده اولیه ۲ دلاری متفاوت است.
به گزارش اکونگار به نقل از فانا، علی مرتضوی مدیرعامل گروه سلامت و دارویی برکت در دومین همایش اقتصاد و مدیریت دارو با موضوع "همایش کمبودهای دارویی؛ ریشه‌ها و راهکار" (Pharma۳۶۰) که به همت شرکت استرازنکا برگزار شد، اظهاراتی را مطرح کرد که اهم آنها به شرح زیرند:
- در خیلی از موارد شرکت‌های داروسازی مجبور هستند که دارو را تولید کنند علیرغم اینکه ممکن است قیمت هم نگرفته باشند و زیان کنند.
بدهی بیمه ها به داروخانه ها از ۱۵ ماه بیشتر شده است
- تغییر منبع ماده اولیه یک دارو ممکن است به دلایل مختلف در شرکت‌های داروسازی رخ دهد اما در صورت استفاده از یک ماده اولیه ۲ دلاری یا یک ماده اولیه ۲۰ دلاری، حتما کیفیت داروی نهایی متفاوت خواهد بود و اگرچه هر دو دارو استانداردهای نوشتاری را رعایت می‌کنند اما اثربخشی آنها قطعا با هم متفاوت خواهد بود.
- بعضا شرکت‌های داروسازی به خاطر حاشیه سود پایین‌تر برخی داروها، ناگزیر می‌شوند که سراغ مواد اولیه ارزان‌تر بروند. در عین حال ممکن است چنین کاری لزوما به کیفیت پایین‌تر دارو هم منجر نشود اما عمدتا نارضایتی را افزایش می‌دهد.
- به دلیل تحریم‌ها و مشکلات مربوط به نقل و انتقال پول مجبور شده‌ایم بسیاری از منابع ماده اولیه داروهای تولیدی خود را از اروپا به هند و چین تغییر دهیم و در ادامه به دلیل ندادن قیمت مناسب، مجبور شده‌ایم از منابع مختلف قیمت گرفته و هر کدام ارزان‌تر بوده را انتخاب کنیم. چنین مدلی برای انتخاب منبع ماده اولیه اشتباه است و منجر به کاهش کیفیت داروهای تولیدی می‌شود اما در عین حال برخی از محصولات خاص هم همواره خط قرمز ما بوده و تحت هیچ شرایطی حتی به قیمت کاهش حاشیه سود و نارضایتی سهامداران، حاضر به تغییر منبع ماده اولیه نشده‌ایم. مثلا در دوره‌ای مطرح شده بود که اثربخشی آنتی‌بیوتیک‌های تولید داخل کاهش یافته و این موضوع به ویژه از سوی افرادی که به آنتی‌بیوتیک‌های خارجی دسترسی دارند و آنها را مصرف می‌کنند مطرح شده بود و در چنین شرایطی اگر آنتی‌بیوتیک خارجی مثلا در روز سوم موثر واقع شده، این مدت زمان برای آنتی‌بیوتیک تولید داخل به روز هشتم یا حتی دیرتر رسیده است. این موضوع واقعیت هم داشت.
- خرید ماده اولیه ارزان‌تر منجر به تولید داروی با کیفیت کمتر می‌شود اما منجر به تولید داروی بی‌کیفیت نمی‌شود چرا که حداقل استانداردها را رعایت می‌کند.
- قسمت عمده‌ای از کمبود دارو در کشور به دلیل عدم تامین یا دسترسی مناسب به مواد اولیه دارویی است. چرخه‌های نقدینگی در زنجیره تامین دارو دچار مشکل است و همین باعث می‌شود که گاهی اوقات در تامین مواد اولیه از طریق واردات یا تولید داخل اختلال رخ دهد. شرکت‌های تولیدکننده ماده اولیه هم دارای منابع مالی محدودی هستند و اگر مجبور به تامین چند ماده اولیه از بین کل مواد اولیه شوند، آن موادی را انتخاب می‌کنند که حاشیه سود بالاتری برای آنها دارند و در نتیجه سایر مواد تامین نمی‌شوند و کمبود دارو رخ می‌دهد.
- برخی اوقات هم کمبود دارو به دلیل تصمیمات سلیقه‌ای رگولاتور است که مثلا به دلیل تولید داخل یک ماده اولیه، مجوز واردات آن را نمی‌دهد و وقتی ماده اولیه تولید داخل به میزان کافی تامین نمی‌شود کمبود رخ می‌دهد. البته طی چند سال اخیر نظارت سازمان غذا و دارو بر شرکت‌های تولیدکننده ماده اولیه افزایش یافته اما به نظر من منع واردات ماده اولیه زمانی خوب است که در مورد تامین آن آینده‌گری و برنامه‌ریزی درستی انجام شده باشد.
- مشکل جایزه دادن در صنعت دارو جزئی از کل مشکلات این صنعت است. شرکت‌های داروسازی مجبور می‌شوند برای تامین نقدینگی جایزه بدهند. در سندیکای صنعت دارو طی چند دهه اخیر بارها موضوع جایزه بررسی شده و هیچ وقت به نتیجه‌ای نرسیده‌اند. به نظرم من هم این موضوع هیچ وقت به نتیجه نمی‌رسد و صرفا عرضه و تقاضا این موضوع را می‌تواند کنترل کند. تا زمانی که عرضه و تقاضا به گونه دیگری مدیریت می‌شود، این مشکل نیز حل نخواهد شد.
- هزینه تامین پول در صنعت داروسازی به بالای ۴۰ درصد رسیده که یک بحران بزرگ است که هنوز درد ناشی از آن را متوجه نشده‌ایم و شش ماه آینده که بسیاری از شرکت‌های داروسازی نمی‌توانند فعالیت کنند و حتی حقوق کارکنان خود را بدهند، متوجه این درد می‌شویم. همین الان هم خیلی از شرکت‌های داروسازی نمی‌توانند حقوق کارکنان خود را بدهند که حداقل طی دو دهه گذشته چنین چیزی را ندیده بودیم. به نظر من ۴۰ تا ۵۰ درصد از شرکت‌های داروسازی حقوق کارکنان خود را به سختی می‌دهند و حتی با وجودی که وام می‌گیرند به سختی حقوق کارکنان خود را می‌دهند.
