گزارش «اکونگار» از چالشی جدی گرفته نشده
نوزادان مهاجران افغان بدون شیر خشک مانده‌اند / از جایگزین کردن شیر گاو تا خرید از بازار سیاه و التماس ...
درحال حاضر مهاجران افغان با مشکل جدی تهیه شیرخشک برای نوزادان رو به رو شده‌اند و نیاز خود را از بازار سیاه تامین می‌کنند.
اکونگار،کمبود شیرخشک در بازار و سهمیه بندی شدن آن از ابتدای شهریور به صورت جدی از سوی نهادهای تصمیم‌گیر مطرح شد و سازمان غذا و دارو روز 18مهرماه اعلام کرد که تمامی داروخانه‌ها باید شیرخشک را در صورت ارایه کدملی نوزاد به فروش برسانند.
دادگر نژاد، مدیرکل امور فرآورده‌های طبیعی، سنتی و مکمل سازمان غذا و دارو درباره چگونگی ارایه شیرخشک به اتباع و افراد فاقد شناسنامه، گفت: برای اتباع و افراد فاقد شناسنامه نیز از معاونان غذا و داروی سراسر کشور خواسته‌ایم که با همکاری اداره ثبت استانی، یک کد مجازی تهیه و به ما اعلام شود تا برای اتباع و افراد فاقد شناسنامه نیز سهمیه در نظر گرفته شود. در مجموع داروخانه‌ها موظفند هر کسی که مراجعه کرد شیرخشک را با کد ملی تحویل دهند.
خانوادههای ایرانی با ارایه کدملی از داروخانه‌ها برای نوزادان خود شیرخشک تهیه می‌کنند، اما مهاجرانی که از مبادی قانونی وارد کشور نشده‌اند و مدارک هویتی ندارند، به صورت جدی با این مشکل رو به رو هستند.
بر اساس اعلام رسمی وزیر کشور، در حال حاضر نزدیک به 6میلیون مهاجر افغان در کشور زندگی می‌کنند، اما آمارهای غیر رسمی حاکی از آن است که نزدیک به 8میلیون مهاجر افغانستانی در ایران زندگی می‌کنند. همچنین آمارها می‌گویند میانگین زاد و ولد در خانوادههای افغان بین 3 تا 4فرزند است و سطح زاد و ولد در این خانواده‌ها از خانوادههای ایرانی بسیار بیشتر است.
کمبود شیرخشک برای نوزادان مهاجر در سیستان و بلوچستان
در این رابطه حسین ریگی عضو هیأت مدیره انجمن داروسازان ایران و فعال این صنعت در استان سیستان و بلوچستان، به «اکونگار» گفت: یکی از مشکلات اصلی در منطقه سیستان بلوچستان کمبود شیرخشک برای نوزادان خانوادههای مهاجر افغان است.
وی ضمن رد قاچاق شیرخشک از داروخانه‌های سیستان و بلوچستان، به مشکلات عرضه شیرخشک برای اتباع افاغنه که فاقد کد وزارت کشور هستند، اشاره کرد و گفت: با توجه به ثبت کد ملی نوزاد، این افراد نمی‌توانند برای نوزاد خود شیرخشک تهیه کنند و این موضوع، به معضلی در منطقه ما تبدیل شده است.
این فعال بخش خصوصی افزود: شیرخشک برای نوزادان ایرانی وجود دارد، اما برای اتباع افاغنه دچار مشکل هستیم که وزارت کشور با همکاری ثبت احوال، به دنبال راهکاری برای حل این مشکل هستند.
وی در پایان گفت: مهاجران افغان جمعیت قابل توجهی در این منطقه دارند و باید برای حل این مشکل چاره‌اندیشی شود.
سازمان غذا و دارو تکلیف مهاجران افغان را تعیین کند
در این رابطه سیدهادی احمدی، مدیر روابط عمومی انجمن داروسازان به «اکونگار» گفت: مشکل کمبود شیرخشک در بازار به عدم برنامه ریزی مناسب سازمان غذا و دارو و متولیان امر باز می‌گردد.
وی تاکید کرد: سازمان غذا و دارو به موقع ارز مورد نیاز واحدهای تولیدی را تامین نکرد و در نتیجه تولیدکنندگان شیرخشک با مشکل واردات مواد اولیه مواجه شدند.
احمدی با اشاره به اینکه علت اصلی التهاب در بازار شیرخشک به بی‌کفایتی سازمان غذا و دارو بازمی‌گردد، عنوان کرد: سازمان غذا و دارو در 9ماه اخیر هشدار واحدهای تولیدکننده شیرخشک را جدی نگرفته و با عدم به موقع تخصیص ارز حالا به جای حمایت از تولید، اقدام به واردات کرده است.واقعیت این است که مهاجران افغان توانایی تامین شیرخشک از داروخانه‌ها را ندارد، تکلیف آنها چیست؟
وی در پایان خاطر نشان کرد: در بخش‌نامه‌های شبانه ابعاد ماجرا دیده نمی‌شود، درحالی که دو سوم نوزادانی که این روزها به دنیا می‌آیند، نوزادان مهاجران افغان هستند که نیاز جدی به شیرخشک دارند.
مشکلات جدی مهاجران برای خرید شیرخشک
کبیر، مهاجر افغان دارای 3فرزند دختر که در محله منیره تهران زندگی می‌کند، کبیر بیش از 10 سال است که به صورت غیر قانونی در ایران زندگی می‌کند، هر 3 فرزند او در ایران متولد شده‌اند، دختر کوچک او که چهار ماه دارد، با شیرخشک تغذیه می‌کند، اما این روزها این مهاجر افغان برای تامین نیاز نوزاد خود با چالش رو به رو شده است. اودر این رابطه می‌گوید: هشت سال است که پدر شده‌ام، هر سه فرزندم در ایران متولد شده‌اند، تا کنون با این موضوع برخورد نکرده بودم که نتوانم برای نوزادم شیرخشک تهیه کنم.
کبیر می‌گوید: در افغانستان بیشتر خانواده‌ها از شیرخشک‌های سنتی استفاده می‌کنند، اما موضوع دیگری که بسیار مهم است، پایین بودن قیمت شیرخشک در افغانستان نسبت به ایران است. در ایران با اینکه گفته می‌شود کارخانه شیرخشک زیاد است، اما قیمت‌ها بالاست. با این حال همیشه کیفیت شیرخشک‌های ایرانی زبانزد بود. چون شیرخشک‌های سنتی افغانستان کیفیت چندانی ندارند.
به گفته وی، وقتی مهاجران به داروخانه‌ها مهاجرت می‌کنند، باید شماره ملی ارایه کنند تا به آنها شیرخشک بفروشند، اما مهمترین مسله مهاجران همان نداشتن مدارک اقامتی است.
این پدر که باید برای نوزاد چهار ماهه خود حداقل هفته‌ای چهار قوطی شیرخشک تهیه کند، این روزها با مشکل جدی رو به رو شده است. کبیر می‌گوید: هفته گذشته با التماس از یک داروخانه دو قوطی شیر خریدم. متصدی داروخانه از سر دلسوزی و گریه‌های همسرم به ما شیرخشک فروخت.
او می‌گوید: پیش از این در تهیه نان مشکل داشتیم. چون مهاجران کارت بانکی ندارند و بدون کارت در هیچ نانوایی نان فروخته نمی‌شود، مجبور بودیم به صورت نقدی به افراد پول بدهیم و آنها برای ما کارت بکشند. حالا نوبت به شیرخشک رسیده است. بخشی از وقت ما در داروخانه‌ها برای التماس به مسول داروخانه تلف می‌شود، اما واقعیت این است که آنها هم مقصر نیستند.
مشکلات مهاجران برای دریافت کارت اقامت
دل آقا، مهاجر افغانی 28 ساله که 15سال است در ایران مشغول کارگری ساختمان است. دل آقا دارای 2فرزند پسر و یک دختر است. او خانواده خود را در شهرک وایین شهریار اسکان داده و خودش به تنهایی در همدان کارگری ساختمان می‌کند. این مهاجر افغان دارای یک پسر 4ماهه است که شیرخشک مصرف می‌کند.
این مهاجر افغان در رابطه با چالش تهیه شیرخشک برای مهاجران می‌گوید: من و همسرم به صورت قاچاقی به ایران آمده ایم. توان و موقعیت بازگشت به افغانستان را هم نداریم . از وقتی تاطالبان به قدرت رسیده زندگی برای شیعیان در افغانستان بسیار سخت شده است و ما نمی‌توانیم به کشورمان بازگردیم.
او می‌گوید: پسرم از بدو تولد شیرخشک مصرف می‌کرد، اما با کمبود شیرخشک و ممنوعیت فروش شیرخشک به مهاجران، همسرم از شیر گاو برای تغذیه نوزاد استفاده می‌کند. گاهی فکر می‌کنم این رسم مهمان نوازی نبود.
دل آقا ادامه می‌دهد: چندین بار برای دریافت کارت مهاجرت مراجعه کردم، اما هیچ جای مشخصی برای این موضوع نیست. ما هم دوست داریم به صورت رسمی و قانونی در این کشور زندگی کنیم و حتی مالیات هم بدهیم، اما رسیدگی به وضعیت مهاجران انجام نمی‌شود.
او می‌گوید: در تهیه نان، خرید سیم کارت، حتی خرید لوازم برای خانه، خرید شیرخشک برای نوزاد و خیلی از موارد دچار مشکل شده است. کارفرمایان هم مانند سابق با کارگران همراهی نمی‌کنند. پیش از این بسیاری از کارفرمایان کارت‌های بانکی خود را امانت به مهاجران می‌دادند تا نیازهای روزانه خود را تامین کنند، اما سختگیری‌های مالیاتی و ... باعث شده تا کارفرمایان هم از این موضوع امتناع کنند.
این مهاجر در پایان می‌گوید: چند روزی برای خرید شیرخشک به داروخانه‌ها رفتم و با التماس از متصدی شیرخشک گرفتم ولی دیگر هیچ داروخانه‌ای با ما همکاری نمی‌کند و مجبور شدم شیر گاو را جایگزین شیرخشک کنم.
بازار سیاه شیرخشک
امرالله، جوان 25ساله‌ای است که سال 99 در پنجشیر مبارزه می‌کرده، اما با سخت‌تر شدن شرایط سال 1400 به ایران آمده است. او پیش‌تر هم 5سال در ایران زندگی کرده است.
امرالله یک فرزند 7ماهه دارد و به قول خودش نسبت به همسن و سالهایش، دیر ازدواج کرده و دیر صاحب فرزند شده است. فرزند او جلال الدین، در ایران به دنیا آمده، اما هیچ مدرک هویتی ندارد.
امرالله می‌گوید: پیش از این به راحتی از داروخانه شیرخشک تهیه می‌کردم، اما از وقتی که داروخانه‌ها بدون کدملی شیرخشک نفروختند، نتوانستم کاری از پیش ببرم. یک هفته به فرزندم غذا دادیم که بسیار مریض شد و مجبور شدیم به بیمارستان ببریم. بعد از آن بازهم به داروخانه‌ها مراجعه کردم، اما هیج داروخانه‌ای حاضر به فروش شیرخشک بدون کارت ملی نیست. تا اینکه رفتم ناصر خسرو و یک قوطی شیرخشک را که قبلا 38هزار تومان می‌خریدم به قیمت 250هزار تومان خریده‌ام.
این مهاجر افغان که در دانشگاه کابل درس خوانده و حالا در ایران سبزی فروشی می‌کند، می‌گوید: وقتی به داروخانه‌ها مراجعه می‌کنیم می‌گویند شیرخشک بدون کارت ملی به فروش نمی‌رسد، اما آدرس بازار سیاه را به راحتی به ما می‌دهند. این برای من جای سوال دارد که این شیرخشک‌ها از کجا به بازار سیاه می‌آیند.
داروخانه‌ها به مهاجران شیرخشک نمی‌فروشند
خیابان امام خمینی، تقاطع ولیعصر، مرد جوانی که شیرخدا نام دارد، نزدیک به چهار سال است که در این چهار راه سبزی پاک شده می‌فروشد.
شیرخدا در 11 سالگی به ایران آمده و قبلا در یک کارگاه خیاطی در اکبرآباد کار می‌کرده، اما به دلیل تعطیلی کارگاه در سال 98 مشغول به سبزی فروشی شده است.
شیرخدا 4فرزند دارد که کوچکترین آن یک دختر 5ماهه است. او درباره مشکلات تامین شیرخشک برای نوزادان مهاجر می‌گوید: ما هیچ مدرکی نداریم. فرزندانمان هم ندارند. دولت هم اقدام خاصی برای ساماندهی موضوع نمی‌کند. فقط هر روز خبر می‌رسد که قرار است مهاجران افغان را از ایران اخراج کنند.
شیرخدا می‌گوید: ما به قوانین ایران پایبندیم و مثل ایرانی‌ها مسلمان هستیم. یک هفته پیش برای خرید شیرخشک تا خیابان جامی پیاده رفتم، اما داروخانه شیرخشک به من نفروخت. تا اینکه یک خانم ایرانی دو شیرخشک خرید و یکی را به من داد.
شیرخدا ادامه می‌دهد: برای تامین شیرخشک نوزادم در مقابل داروخانه‌ها می‌ایستم و با خواهش و التماس از خانوادههای ایرانی می‌خواهم که یک قوطی شیرخشک هم برای من بخرند. این وضعیت زندگی سخت را برای ما مهاجران سخت‌تر کرده است.
وقتی در جلوی داروخانه می ایستم و از مردم می خواهم که برایم شیرخشک بخرند به ما می‌گویند که خودمان هم به زور دو قوطی شیرخشک خریده‌ایم.
