پافشاری دولت برای بنگاه‌داری در صنعت خودرو
طمع دولت در بنگاه داری به جایی رسیده که حتی حاضر به خروج از مالکیت و مدیریت تیم‌های فوتبال نیست و از واگذاری این تیم‌ها به بخش خصوصی نیز بیم دارد.
به گزارش اکونگار به نقل از کارنا، خصوصی‌سازی که از سیاست‌های کلان اقتصادی برای عبور از چالش‌های موجود، رشد بهره‌وری، بهبود کیفیت تولیدات داخل، توسعه صادرات و افزایش رضایت عمومی است، در دو دهه اخیر در ایران با چالش‌های ساختاری و اجرایی همراه بوده است؛ واگذاری‌هایی که اغلب به دلیل ضعف نظارت و نبود شفافیت با شکست مواجه شده است.
خصوصی سازی صنعت خودرو که در ابتدا با واگذاری مدیریت ایران خودرو به بخش خصوصی آغاز شد، تا کنون نتایج مطلوبی به دنبال نداشته و به باور بسیاری از کارشناسان اقتصادی می‌توان آن را بازگشت انحصار در چهره‌ای جدید دانست؛ موضوعی که موجب شده دولت با هدف بازنگری و اصلاح فرآیند خصوصی‌سازی، واگذاری سهام دولتی سایپا را برای شش ماه متوقف کند.
حال سوال این است که چرا به رغم پافشاری دولت و مجلس بر ضرورت اجرای قانون خصوصی سازی، اما این روند در صنعت خودرو متوقف شده است؟
آرمان خالقی، دبیر کل خانه صنعت و معدن و تجارت ایران با طرح این پرسش که آیا واقعا هدف دولت از توقف خصوصی سازی سایپا، اصلاح فرآیند خصوصی‌سازی بوده و یا در واکنش به گروه‌های فشار در اقتصاد این روند متوقف شده است، عنوان کرد: واقعیت این است خصوصی سازی که در رابطه با ایران خودرو اتفاق افتاد، خصوصی سازی به معنای واقعی نبود. در واقع سهامدارعمده با اکثریت سهام که سال‌ها از حق قانونی خود دور بود در نهایت اجازه پیدا کرد کرسی مدیریت را نسبت به سهام خود در اختیار بگیرد.
وی ادامه داد: بنابراین با واگذاری مدیریت ایران خودرو به بخش خصوصی اتفاق ویژه‌ای رخ نداد، زیرا دولت از همان ابتدا بلوک سهام مدیریتی ایران خودرو را در اختیار نداشت، اما با این وجود در امور مدیریتی این شرکت مداخله می‌کرد.
دبیر کل خانه صنعت و معدن و تجارت ایران با اشاره به توقف روند خصوصی سازی سایپا افزود: در رابطه با واگذاری سهام سایپا نیز قانون و راهکار‌ها مشخص است و اگر نگرانی دولت از خصوصی سازی سایپا، واگذاری این شرکت به افراد و یا مجموعه‌های فاقد اهلیت فنی و مالی است می‌تواند از روش ها، راهکار‌ها و ابزار‌های دیگری برای این واگذاری استفاده کند.
خالقی با تصریح اینکه دولت تا چه زمانی می‌خواهد به بنگاه داری و دخالت در امور اقتصادی ادامه دهد و روند خصوصی سازی را متوقف کند، بیان کرد: طمع دولت در بنگاه داری به جایی رسیده که حتی حاضر به خروج از مالکیت و مدیریت تیم‌های فوتبال نیست و از واگذاری این تیم‌ها به بخش خصوصی نیز بیم دارد.
وی با بیان اینکه وظیفه دولت سیاست گذاری و نظارت بر فعالیت‌های اقتصادی است، افزود: در هیچ کجای دنیا دولت تا این حد وارد حوزه بنگاه داری، باشگاه داری، حمل و نقل و لجستیک، تولید و عرضه نشده، زیرا بنگاه داری وظیفه بخش خصوصی است.
دبیر کل خانه صنعت و معدن و تجارت ایران با تاکید بر اینکه دولت باید دندان طمع مدیریت بنگاه‌های اقتصادی را بکند، اظهار داشت: اینکه دولت قرارداد واگذاری را منعقد می‌کند و سپس از واگذاری سهام منصرف می‌شود؛ اقدامی که بار‌ها در قرارداد‌های مختلف انجام گرفته قطعا تغییری در اقتصاد کشور ایجاد نخواهد کرد.
خالقی اذعان داشت: در شرایط فعلی که کشور در وضعیت نامطلوب اقتصادی به سر می‌برد، اداره کشور با روش و سیاست‌های غلط گذشته راه به جایی نخواهد برد و قطعا بدون ایجاد تغییر در داده‌ها به نتایج مطلوبی نخواهیم رسید.
وی همچنین تاکید کرد: اگر دولت به طور جدی از مداخله در اقتصاد و بنگاه داری دست نکشد همچنان با عدم بهره‌وری، کیفیت پایین، قیمت بالا و فرسودگی در صنعت خودرو مواجه خواهیم بود.
دبیر کل خانه صنعت و معدن و تجارت ایران خاطرنشان کرد: بنابراین دولت باید سهام سایپا را طی فرآیندی کاملا شفاف و بدون اینکه سهام را در اختیار گروه‌های قدرت قرار دهد نسبت به کشف قیمت سهام و واگذاری آن به بخش خصوصی اقدام کند. حال ممکن است خریداران بلوک‌های سهام شرکت سایپا و کرسی‌های مدیریتی بین چند شرکت توزیع شود، اما هر کس که حاضر به خرید سهام با قیمت بالاتری بود در یک عرصه رقابتی سهام دولتی سایپا را خریداری خواهد کرد.
خالقی یادآور شد: نگرانی دولت از واگذاری سهام سایپا و تعطیلی این کارخانه در حالی است که قانون جلوگیری از تعطیلی کارخانجات که پیش از انقلاب تصویب شده و کماکان قابل اجراست برای چنین مواقعی وضع شده، بر این اساس چنانچه بنگاه اقتصادی توان تولید نداشت و در آستانه تعطیلی قرار داشت دولت از طریق این ساز و کار می‌تواند کارخانجات تولیدی را احیا و راه اندازی کند.
دبیر کل خانه صنعت و معدن و تجارت ایران در پایان اظهار داشت: به نظر می‌رسد نگرانی دولت از خصوصی سازی صنعت خودرو بیشتر از دست دادن کرسی‌ها، رانت مدیریتی و کاهش قدرت برخی مدیران دولتی است تا عدم توان مدیریتی و مالی خریداران سهام، چراکه شرایط برای این واگذاری کاملا فراهم است و سهام سایپا مشتریان پر و پا قرصی، چون قطعه سازان را دارد که برای سودآوری این بنگاه اقتصادی حاضر به رقابت با یکدیگر هستند.
