آسیب تغییرات اقلیمی بر تجارت جهانی و کسب و کارهای کوچک و متوسط

به گزارش اکونگار مرکز پژوهش‌های اتاق بازرگانی گزارشی را منتشر کرد که در آن مخاطرات تغییرات اقلیمی و آثار آن بر کسب و کارها بررسی شده است.انتظار می‌رود زیان‌های اقتصادی ناشی از تغییرات آب‌وهوایی، در طول زمان افزایش یابد و مهم‌ترین تاثیرات آن در فقیرترین کشورها ایجاد شود. این کشورها ممکن است به دلیل تاثیرات تغییرات آب‌وهوایی، ثروت خود را به ازای هر نفر بین ۱۷ تا ۳۰‌درصد از دست دهند. در مقابل، ثروتمندترین کشورها احتمالا تحت‌تاثیر چندانی قرار نگرفته‌ یا حتی رشد اقتصادی فزاینده‌ای را تجربه کنند. 

بانک جهانی تخمین می‌زند که تغییرات آب‌وهوایی می‌تواند تا سال ۲۱۰۰ درآمد جهانی را تا ۲۰‌درصد کاهش دهد. کشورهای درحال توسعه به‌ویژه در برابر این تاثیرات آسیب‌پذیرند؛ زیرا بیشتر به کشاورزی و منابع طبیعی متکی هستند.

تغییرات آب‌وهوایی می‌تواند تا سال ۲۰۳۰، ۱۰۰میلیون نفر دیگر را به فقر بکشاند. اکثریت این افراد در کشورهای درحال توسعه خواهند بود. تغییرات آب‌وهوایی می‌تواند رشد اقتصادی کشورهای در حال توسعه را تا ۲‌درصد در سال کاهش دهد.

تحقیقات دانشگاه استنفورد نشان داده است که تغییرات آب‌وهوایی از دهه ۱۹۶۰ به این سو، نابرابری اقتصادی را تشدید کرده است. این مطالعه نشان داد که گرم شدن کره‌زمین، کشورهای سردتر مانند نروژ و سوئد را غنی کرده است؛ در حالی که رشد اقتصادی در کشورهای گرم‌تر مانند هند و نیجریه با چالش‌های جدی‌تری مواجه شده است. 

تغییرات آب‌وهوایی به طرق مختلف نابرابری اقتصادی را تشدید می‌کند. برای مثال، رویدادهای شدید آب‌وهوایی مانند توفان، سیل و خشکسالی می‌تواند محصولات، خانه‌ها و زیرساخت‌ها را از بین ببرد و توسعه اقتصادی مناطق آسیب‌دیده را به عقب براند. این امر به نوبه خود می‌تواند به چرخه معیوب فقر و تخریب محیط‌زیست منجر شود؛ زیرا مردم مجبور می‌شوند برای زنده‌ماندن به شیوه‌های ناپایدار مانند جنگل‌زدایی و صید بی‌رویه تکیه کنند.

برمبنای مطالعه‌ای که صندوق بین‌المللی پول انجام داده است، تغییرات اقلیمی تهدید قابل‌توجهی برای تلاش‌های کاهش فقر است و به طور نامتناسبی بر فقیرترین مناطق و مردم تاثیر می‌گذارد. بانک جهانی تخمین می‌زند که تغییرات اقلیمی می‌تواند ۶۸ تا ۱۳۵میلیون نفر را تا سال ۲۰۳۰ به فقر بکشاند.

تاثیر تغییرات اقلیمی بر کسب‌وکارها

شرکت‌های کوچک و متوسط، آسیب‌پذیرترین شرکت‌ها در برابر تغییرات اقلیمی هستند و به طور فزاینده‌ای در معرض اختلال‌های تجاری مرتبط با آب‌وهوا قرار می‌گیرند.

نکته مهم آنکه تنها ۳۸‌درصد از کسب‌وکارهای کوچک برای کاهش خطرات مرتبط با آب‌وهوا سرمایه‌گذاری کرده‌اند، در مقایسه با ۶۰‌درصد شرکت‌های بزرگ که در این حوزه سرمایه‌گذاری کرده‌اند.

شرکت‌های کوچک و متوسط به دلیل تغییرات اقلیمی با افزایش هزینه‌هایی مانند قیمت‌های انرژی بالاتر، حق بیمه و هزینه‌های مدیریت بلایا مواجه هستند.

از سوی دیگر، تلاش برای انطباق با تغییرات آب‌وهوایی می‌تواند فرصت‌ها و مزایایی را برای آن دسته از شرکت‌هایی که بر موضوعات زیست‌محیطی تمرکز کرده‌اند، مانند «کارآفرینان اقتصادی» که محصولات و خدمات جدید را توسعه می‌دهند، ایجاد کند.

براساس مطالعه سازمان تجارت جهانی، بیش از نیمی از شرکت‌های آفریقایی اعلام کرده‌اند که بهبود عملکرد زیست‌محیطی شرکت‌هایشان موجب بهبود بازده و کیفیت محصولاتشان، دسترسی به بازارهای جدید، کاهش هزینه‌های ورودی و توانایی بهتر برای دسترسی به منابع مالی سبز شده‌است.

یکی دیگر از زمینه‌های بالقوه رشد شرکت‌ها، فناوری‌های جذب و استفاده از کربن است که به دنبال حذف دی‌اکسیدکربن از جو و استفاده از آن برای اهداف تولیدی، مانند ایجاد مواد یا سوخت‌های جدید است.

اثر تغییرات اقلیمی بر تجارت

به‌طور خلاصه آثار تغییرات اقلیمی بر تجارت جهانی را می‌توان به سه‌دسته اختلال در زنجیره تامین، افزایش هزینه‌های تجاری و تغییرات مزیت نسبی تقسیم کرد. تغییرات آب‌وهوایی می‌تواند زنجیره تامین را به طرق مختلف از جمله از طریق رویدادهای شدید آب‌وهوایی، بالا آمدن سطح آب دریاها و تغییرات در محصولات کشاورزی مختل کند. به‌عنوان مثال، یک مطالعه توسط بانک‌جهانی نشان داد که افزایش یک‌درصدی دما، صادرات محصولات کشاورزی کشورهای درحال توسعه را تقریبا ۱۳‌درصد کاهش می‌دهد. همچنین تغییرات آب‌وهوایی می‌تواند هزینه‌های تجارت را از طرق مختلف افزایش دهد؛ از جمله از طریق نیاز به ایجاد زیرساخت‌های جدید برای محافظت در برابر حوادث شدید آب‌وهوایی، افزایش هزینه انرژی و نیاز به رعایت مقررات جدید زیست‌محیطی.مرکز پژوهش‌های اتاق بازرگانی ایران