کارشناسان در گفت‌وگو با«اکونگار» هشدار دادند
۴ حفره واردات خودروهای برقی/ مردم ایران به اجبار خودروی چینی می‌خرند
یک کارشناس صنعت و بازار خودرو می‌گوید: مردم ما نسبت به خودروی موتور بنزینی چینی که اکثریت قریب به اتفاق آنها موتورهای توربو است، نظر مساعدی ندارند. اگرچه خودروهای چینی در بازار زیاد است، اما باید درنظرداشته باشیم که مصرف‌کننده در جبر قرار می‌گیرد و این خودروها را می‌خرد و خرید زیاد دلیل بر کیفیت عالی نیست.
به گزارش اکونگار، محمد رضوانی‌فر، رییس کل گمرک ایران آخرین آمار ترخیص خودروهای وارداتی در سال 1402 را اعلام کرده که براساس آن تا 21 اسفندماه 9 هزار و 709 دستگاه خودرو سواری به ارزش 235 میلیون دلار به طور قطعی ترخیص شده است.
واردات حدود 10 هزار دستگاه خودرو در حالی است که وزارت صمت در زمان ریاست فاطمی‌امین وعده واردات 200 هزار دستگاه خودرو را داده بود و حالا در پایان سال و زمان ارزیابی، شاهد اختلاف عمیقی میان وعده وعیدها و آنچه که در واقعیت رخ داده است، هستیم.
«اکونگار» در گفتگو با مسیح فرزانه، کارشناس صنعت و بازار خودرو روند واردات خودرو را بررسی کرده که در ادامه می‌خوانید.
فرزانه می‌گوید: اگر وعده واردات 200 هزار دستگاه خودرو تا خرداد 1402 را کنار بگذاریم، آقای علی‌آبادی از مهرماه صحبت از واردات ماهانه 10 هزار دستگاه کردند و گفتند که تا پایان سال 60 هزار دستگاه خودرو وارد کشور خواهد شد.
وی با تاکید بر این که تا زمانی که خودرو را در کف بازار نبینیم نمی‌توانیم درباره آن نظر بدهیم و شاهد تاثیرش باشیم، افزود: واردات ۱۱ هزار و ۲۳۶ دستگاه خودرو سواری به ارزش ۲۲۳ میلیون و ۸۶۱ هزار دلار در سال ۱۴۰۲در شرایطی که وعده 60 هزار دستگاه بوده، یعنی حدود 10 تا 11 درصد از وعده عملی شده است و اگر این را به وعده 200 هزار دستگاه تعمیم دهیم، میزان تحقق وعده‌ها 5 تا 6 درصد است.
این کارشناس صنعت و بازار خودرو معتقد است: با توجه به آمار واردات خودرو و همچنین ردیف بودجه‌ای که سال آینده برای واردات خودرو تعریف شده، به نظرمی‌رسد که انتظار دولت از درآمدهای مالیاتی‌اش از بخش‌هایی مانند خودرو و مسکن بسیار بیشتر از درآمدی است که برای خودش از رویه واردات خودرو متصور شده است.
به گفته فرزانه، با این وضعیت، اگر واردات خودرو در سال 1403 با روند سال 1402 پیش برود، حتی باید خیلی امیدوار باشیم که از این حرکت قطره‌چکانی، کند و حلزونی کمتر نشود.
وی با بیان این که در رابطه با واردات خودرو همیشه دو بحث وجود داشته، گفت: یکی این که می‌گفتند ارز نداریم و دیگر این که ارز داریم، اما برای واردات خودرو نیست. من فکر می‌کنم با سیاستی که در این حوزه نهادهای مختلف پیگیری کرده‌اند، باوری به صورت جدی وجود ندارد که واردات خودرو به صورت انبوه در درازمدت اتفاق بیفتد. ضمن این که فرآیندهای کوتاه مدت و واردات به تعداد کم، نه تنها نتیجه مثبت در بازار ندارد که قیمت‌ها را هم وارد فاز نوسان‌گیری و سوداگری می‌کند.
این فعال بازار خودرو گفت: سال 1402 اصلا سال موفقی در واردات خودرو نبود و آن چیزی که وعده داد شد با آن چه پیاده شد کاملا در یک تناقض شدید با یکدیگر بود.
4 حفره واردات خودروهای برقی
فرزانه در مورد ارزیابی خود از واردات خودروهای برقی نیز گفت: از زمان حضور وزیر جدید صمت شاهد تاکید بر خودروهای برقی از جمله واردات آن هستیم، اما واردات خودروهای برقی چند حفره دارد که اصلا راهکاری برای آنها درنظرگرفته نشده است. یکی از این موارد خدمات پس از فروش است، تا به حال آیین‌نامه‌ای درباره خدمات پس از فروش خودروهای برقی ندیده‌ایم منتشر شود، این موضوع خیلی مهم است و پاشنه آشیل است.
به اعتقاد او، مورد دوم این است که نزدیک به 15 هزار مگاوات ناترازی برق در سال 1402وجود دارد و این عدد با افزایش 5 درصدی در سال 1403رو به رو می‌شود.
این فعال بازار خودرو می‌گوید: زیرساخت واردات خودروهای برقی مانند ایستگاه‌های شارژ، در این حجم گسترده واردات که از آن صحبت می‌شود وجود ندارد و این حفره سوم در واردات خودروهای برقی است.
به گفته فرزانه، مورد آخر هم در واردات خودروی برقی که اصلا به آن پرداخته نمی‌شود، بعد فرهنگی است، درخصوص باورپذیری مشتری و مصرف‌کننده و این که خودروی برقی مناسب او است، هیچ صحبتی نمی‌شود. اگرچه حتی اگر این کار فرهنگی انجام شود، من مصرف‌کننده وقتی می‌بینم ضعف وجود دارد و هر جایی ایستگاه شارژ وجود ندارد، از مصرف این خودرو منصرف می‌شوم.
وی تصریح کرد: در مورد خودروهای برقی که مورد تاکید وزارتخانه است، باید حفره‌ها پر شود و اگر هم قرار است جلو برود و واردات خودروهای برقی انبوه‌تر از خودروهای بنزینی اتفاق بیفتد، به‌نظرم در سال‌های آینده برای مصرف‌کننده در حوزه خدمات پس از فروش معضل ایجاد می‌شود.
فرزانه در پاسخ به این سوال که آیا تاکید بر واردات خودروهای برقی باعث وقفه در واردات خودروهای بنزینی خواهد شد، گفت: فکر نمی‌کنم واردات خودروهای برقی تاثیری بر کاهش واردات خودروهای بنزینی بگذارد و صرفا این نوع نگاه وزارتخانه است که ترجیح می‌دهد واردات خودروهای برقی بیشتر باشد.
واردات خودروهای برقی نور علی نور است
وی عنوان کرد: باتری خودروهای برقی و هیبریدی بعد از پنج سال استفاده باید بررسی و تعویض شود، تعویض باتری هزینه‌بر است و حتی این در میان افراد متول نیز جا نیفتاده است که خودروی هیبریدی که ترکیبی از باتری و بنزینی است، بخرند و فرد می‌گوید سرم درد نمی‌کند که خودروی هیبریدی بخرم و همان بنزینی را می‌خرم. بنابراین در چنین شرایطی اگر قرار است فصل جدیدی به عنوان خودروهای برقی هم اضافه کنیم که دیگر نور علی نور می‌شود.
این فعال حوزه خودرو گفت: اگر برنامه وزارت صمت در سال پیش رو (1403)واردات خودروهای هیبریدی در کنار واردات خودروهای بنزینی باشد، خیلی بهتر می‌تواند شرایط را تسهیل کند، البته این به شرطی است که واردات طولانی‌مدت باشد. با تمام چالش‌هایی که درخصوص واردات خودروهای برقی وجود دارد بعید می‌دانم این داستان بتواند کمک کند. به نظرمی‌رسد از روز اولی که بحث واردات خودرو در وزارتخانه جدید آقای علی‌آبادی پیگیری شد نگاه به این سمت بود که بیشتر سبد واردات روی خودروهای برقی بسته شود.
خرید خودرو از چین راحت‌تر و بدون انتقال پول است
فرزانه بیان کرد: حجم قابل توجهی از خودروهای وارداتی از کشور چین خریداری شده است، این به دلیل نوع تجارتی است که کشور ما با چین دارد و عملا بیشتر بر حوزه محصولات پتروشیمی می‌چرخد. هچنین به دلیل این که ما در شرایط تحریمی هستیم و برای نقل و انتقال پول مشکل داریم، یکی از راحت‌ترین کارها خرید خودرو از بازار چین است، برای این که بدون انتقال پول و عملا اعتباری و کالا در مقابل کالا اتفاق می‌افتد.
به گفته او، دلیل دیگری که باعث شده اکثرا خودروهای وارداتی به کشور چینی باشد این است که حجم خودروهایی که در بازار چین موجود است قابل توجه‌تر از حجم سایر برندهایی خودرویی در جاهای دیگر است.
مردم به اجبار خودروی چینی می‌خرند
این کارشناس صنعت و بازار خودرو در پایان گفت: مردم ما نسبت به خودروی موتور بنزینی چینی که اکثریت قریب به اتفاق آنها موتورهای توربو است، نظر مساعدی ندارند، واقعیت این است که کیفیت توربوها پایین است و از طرفی کیفیت بنزین هم پایین است و باید از اکتان استفاده شود. اگرچه خودروهای چینی در بازار زیاد است، اما باید درنظرداشته باشیم که مصرف‌کننده در جبر قرار می‌گیرد و این خودروها را می‌خرد و خرید زیاد دلیل بر کیفیت عالی نیست.
