گزارش«اکونگار» از تب تند طلا در بازارهای جهانی
پیش‌بینی قیمت ۴۰۰۰دلاری برای طلا/رشد ۵۰درصدی خرید طلا توسط بانک‌های مرکزی
برخی کارشناسان پیش‌بینی می‌کنند که با روند کنونی اقتصاد آمریکا افزایش قیمت طلای جهانی به ۴۰۰۰ دلار محتمل است.
اکونگار، ماهور محمدی- بانک‌های مرکزی در سراسر جهان به طور بی‌سابقه‌ای در حال خرید طلا هستند و خرید جهانی در سال‌های ۲۰۲۲ و ۲۰۲۳ از ۱۰۰۰ تن فراتر رفته و طی سال‌های ۲۰۲۴و ۲۰۲۵هم روند افزایشی دارد.البته باید گفت که روند خرید طلا در حجم بالا تا سال ۲۰۲۴ به طور قوی ادامه داشت و خرید بخش رسمی از ۱۰۷۰ تن فراتر رفت که یکی از قوی‌ترین دوره‌های خرید طلا توسط بانک‌های مرکزی در تاریخ معاصر را به ثبت رساند. تمایل گسترده بانک‌های مرکزی برای خرید طلا از سال ۲۰۲۲تا کنون نشان دهنده یک تغییر قابل توجه در استراتژی مدیریت ذخایر در سراسر سیستم مالی جهانی است.
با وجود قیمت‌های بالای طلا در سال‌های ۲۰۲۴ و ۲۰۲۵، بانک‌های مرکزی ثبات قابل توجهی در انباشت طلای خود نشان داده‌اند. داده‌های اخیر از سال ۲۰۲۵ نشان می‌دهد که شتاب افزایش خالص ذخایر طلا با ۲۰ تن در ماه مه و ۱۰ تن در ماه ژوئیه ادامه داشته است، که نشان می‌دهد حساسیت به قیمت در تصمیمات مربوط به ذخایر استراتژیک همچنان پایین است.
چرا بانک‌های مرکزی طلا می‌خرند؟
در ۳سال اخیر میزان خرید طلای بانک‌های مرکزی از نظر تاریخی فوق‌العاده بوده است. خرید سالانه در مقایسه با دهه قبل بیش از دو برابر شده است، و بررسی ذخایر طلای بانک‌های مرکزی در سال ۲۰۲۵ توسط شورای جهانی طلا نشان می‌دهد که این روند به هیچ وجه پایان نیافته است.
بانک‌های مرکزی در مجموع در سال ۲۰۲۲، ۱۱۳۶ تن (بالاترین رکورد) به ذخایر طلای خود اضافه کردند، و پس از آن در سال ۲۰۲۳، ۱۰۳۷ تن و در سال ۲۰۲۴، ۱۰۷۱ تن به ذخایر خود افزودند. این دوره سه ساله، تهاجمی‌ترین خرید طلای بانک‌های مرکزی از زمان کنار گذاشتن استاندارد طلا در اوایل دهه ۱۹۷۰ را نشان می‌دهد.
طبق نظرسنجی‌ها در سال ۲۰۲۵، تقریباً ۷۷ درصد از پاسخ‌دهندگان اعلام کردند که قصد دارند دارایی‌های طلای خود را در ۱۲ ماه آینده افزایش دهند که رفتار بانک‌های مرکزی هم دقیقا به همین جهت است.
کدام بانک‌های مرکزی در خرید طلا پیشتاز هستند؟
جنبش خرید طلا در درجه اول توسط بانک‌های مرکزی بازارهای نوظهور هدایت شده است، اگرچه برخی از موسسات اروپایی نیز خریدهای قابل توجهی انجام داده‌اند. این نشان دهنده ارزیابی مجدد گسترده نقش طلا در بانکداری مرکزی مدرن است.
بانک مرکزی کشور چین طی ۱۸ ماه گذشته استراتژی خرید ثابتی را حفظ کرده و صرف نظر از نوسانات قیمت، ماه به ماه به ذخایر خود افزوده است. از زمان از سرگیری خرید رسمی طلا در اواخر سال ۲۰۲۲، چین بیش از ۲۲۵ تن به ذخایر خود افزوده است که نشان دهنده افزایش ۱۸ درصدی دارایی‌های رسمی طلای این کشور است.
بانک مرکزی ترکیه با وجود شرایط اقتصادی چالش‌برانگیز این کشور، الگوی انباشت قابل توجه خود را ادامه داده و با اضافه کردن بیش از ۹۵ تن، ذخایر خود را تقریباً ۱۴ درصد افزایش داده است. بانک مرکزی هند نیز یک خریدار ثابت بوده و حدود ۷۰ تن (افزایش ۱۲ درصدی) برای تقویت ذخایر خود اضافه کرده است.
علت تب تند خرید طلا در کشورهای مختلف جهان چیست؟
نگرانی‌های فزاینده در مورد پایداری بدهی ملی ایالات متحده، که اکنون از ۳۷ تریلیون دلار فراتر رفته است، بانک‌های مرکزی را به تجدید نظر در مورد دارایی‌های دلاری خود سوق می‌دهد. پرداخت بهره این بدهی سالانه به ۱ تریلیون دلار نزدیک می‌شود و فشار مالی بی‌سابقه‌ای را بر بزرگترین اقتصاد جهان ایجاد می‌کند.
چالش تامین مالی مجدد، لایه دیگری از ریسک را اضافه می‌کند. تقریباً ۱۵ تریلیون دلار از بدهی‌های ایالات متحده نیاز به تامین مالی مجدد در سال آینده دارد و این امر سوالاتی را در مورد ظرفیت بازار برای جذب چنین انتشاری بدون تعدیل قابل توجه بازده ایجاد می‌کند.
بازارهای اوراق قرضه در سطح جهان نشانه‌هایی از تلاطم را نشان می‌دهند. بازده اوراق قرضه 30 ساله ایالات متحده به 5 درصد نزدیک شده است، سطحی که از سال 2006 تاکنون مشاهده نشده است. این الگو منحصر به آمریکا نیست، فشارهای مشابه بازده اوراق قرضه در سراسر بریتانیا، فرانسه، آلمان و ژاپن مشهود است که نشان دهنده ارزیابی مجدد گسترده‌تر ریسک بدهی‌های دولتی است.
باوجود ناملایمات اقتصادی در کشورهای مختلف جهان و وضعت نامساعد و غیرقابل پیش‌بینی اقتصاد آمریکا مردم و بانک‌های مرکزی به دنبال دارایی‌های ایمن هستند و برخی کارشناسان پیش‌بینی می‌کنند تداوم روند فعلی منجر به عبور طلا از ۴۰۰۰دلار تا پایان سال ۲۰۲۵ می‌شود.
منبع: اکونومیست
