آمار تکان‌دهنده کلاهبرداری‌های اینترنتی
فناوری اینترنت که امروزه در همه خانه‌ها راه پیدا کرده است هر چقدر هم که کار بشر را راحت‌تر کرده باشد اما دارای مخاطراتی هم بوده و همین مخاطرات سبب شده‌اند که امنیت مردم تحت تاثیر قرار بگیرد. یکی از این مسائل کلاهبرداری اینترنتی است.
به گزارش اکونگار به نقل از تجارت نیوز، یکی از دلایلی که باعث می‌شود بسیاری از مجرمان اینترنت را برای سوءاستفاده مالی انتخاب کنند، کم‌خطر بودن آن نسبت به جرایم فیزیکی است. از طرفی جمع‌آوری شواهد و مدارک مورد نیاز برای اثبات این جرایم برای قانون‌گذاران مربوطه بسیار دشوارتر و چالش‌برانگیزتر از جرایم عادی است.
36 درصد جرائم سایبری، کلاهبرداری اینترنتی است
اخیرا، حسین امیرلی جانشین رئیس پلیس فتا با حضور در برنامه زنده تلویزیونی گفته است: بیشترین موارد جرائم سایبری دارای شاکی خصوصی برای کلاهبرداری اینترنتی است که در سال اخیر بیش از 36 درصد جرائم این حوزه را به خود اختصاص داده است. و بعد از آن، جرائم مربوط به برداشت اینترنتی، پرتکرار ترین جرم در بین جرائم فضای مجازی قرار دارد.
جانشین رئیس پلیس فتا در ادامه گفت: کنترل دامنه جرم خوبی در کشور انجام شده و امکان کشف حدود 90 درصدی برای جرائمی که مردم به خاطر آنها به پلیس فتا مراجعه میکنند به وجود آمده است.
شایع‌ترین کلاهبرداری اینترنتی
اولین و رایج‌ترین نوع کلاهبرداری اینترنتی، سرقت موجودی حساب افراد به وسیله کارت‌های اعتباری (فیشینگ) است. در این نوع کلاهبرداری، سارق به نحوی به کارت بانکی افراد و اطلاعات آن دسترسی پیدا کرده و از داده‌ها برای خالی کردن حساب آنها استفاده می‌کند.
یکی از مهمترین راه‌هایی که برای مقابله با این نوع سرقت به‌کار گرفته شد، اجرای رمز دوم پویا توسط بانک مرکزی است که از ابتدای زمستان سال ۱۳۹۸ عملیاتی شد. از آن زمان، مشتریان بانک‌ها برای خرید اینترنتی باید از رمز دوم پویا یا یک‌بار مصرف استفاده کنند.
آیا رمز دوم پویا برای جلوگیری از کلاهبرداری کافی است؟
از آن زمان برخی تصور میکنند فیشینگ دیگر امکان‌پذیر نیست و از این رو ممکن است مرتکب برخی بی‌احتیاطی‌ها شوند. این در حالی است که این نوع سرقت همچنان قابلیت اجرا دارد، اما سخت‌تر شده است.
پیش از این، سرهنگ محمد رجبی رئیس اسبق مرکز تشخیص و پیشگیری از جرایم سایبری پلیس فتا ناجا در همین رابطه به مهر گفته بود: با رمز دوم پویا فیشینگ صفر نخواهد شد. به این دلیل که روش‌های پیشرفته‌تری وجود دارد که این امکان را به مجرمین می‌دهد که بتوانند همچنان فیشینگ را ادامه دهند و با استفاده از اپلیکیشن‌های جعلی و مجرمانه این فعل مجرمانه را انجام دهند. به عنوان مثال کاربر در شبکه‌های اجتماعی یک اپلیکیشنی را نصب کرده که این اپلیکیشن معتبر نیست. این اپلیکیشن در یک فرآیندی اطلاعات را سرقت می‌کند و به صورت فنی همچنان می‌تواند تخلیه حساب را انجام دهد
48 میلیارد دلاری کلاهبرداری اینترنتی در دنیا
موضوع کلاهبرداری اینترنتی، مختص ایران نیست و در کشورهای دیگر نیز رواج دارد. پیش‌بینی می‌شود تا سال 2024 حجم بازار تجارت الکترونیک به 6.4 تریلیون دلار برسد، آمار کلاهبرداری‌های اینترنتی نیز به تبع آن درحال افزایش است. بازار تجارت الکترونیک تنها در سال 2022، 41 میلیارد دلار را به دلیل کلاهبرداری های اینترنتی متضرر شده است.
همچنین پیش‌بینی می‌شود ضرر خرده‌فروشان آنلاین در سال 2023 به بیش از 48 میلیارد دلار برسد.
جایگاه ایران در امنیت سایبری
اتحادیه جهانی مخابرات (ITU)، جایگاه کشورها را در امنیت سایبری، بر اساس پنج شاخص رتبه‌بندی می‌کند. در وقع حاصل جمع نمرات هر کشور در این پنج شاخص، رتبه آن را مشخص میکنند. شاخص‌های امنیت سایبری عبارتند از: اقدامات قانونی کشورها، اقدامات فنی، اقدامات سازمانی، اقدامات توسعه ظرفیت و اقدامات همکاری بین‌المللی.
طبق آخرین گزارشی که اتحادیه جهانی مخابرات (ITU) در سال 2020 منتشر کرده است، ایران با کسب نمره 81 در بین 182 کشور جهان در جایگاه 54 ایستاده. این در حالی است که کشورهای آسیایی مخصوصا همسایگان کشور جایگاه بهتری را کسب کرده‌اند. برای مثال، عربستان سعودی بعد از آمریکا و در حالی که با انگلیس نمره مشترک 99.54 را کسب کرده‌اند، در جایگاه دوم از لحاظ امنیت سایبری ایستاده است.
بعد از عربستان، دو کشور پیشروی آسیایی در عرصه فناوری، یعنی کره جنوبی و سنگاپور با کسب 98.52 در جایگاه چهارم قرار گرفته‌اند. همچنین، امارات متحده عربی و مالزی در رتبه پنجم و ژاپن در رتبه هفتم قرار دارند.
چه باید کرد؟
با توجه به اینکه، ایران جایگاه خوبی در حوزه امنیت سایبری و کلاهبرداری اینترنتی ندارد، کاربران این فضا باید احتیاط بیشتری را در این مورد به خرج دهند. یکی از راهکارهایی که کارشناسان تاکید زیادی روی آن دارند، کلیک نکردن روی لینک‌های ناشناسی است که از طریق پیامک‌‌ها یا پیام‌رسان‌ها ارسال می‌شود. همچنین افراد باید مراقب برخی تماس‌های تلفنی مشکوک باشند که اشخاص ناشناسی از آنها اطلاعات محرمانه حساب‌شان را درخواست میکنند.
همچنین انتخاب رمزهای عبور ایمن و محافظت از آنها نیز اهمیت زیادی دارد. کاربران حتی‌الامکان نباید از داده‌های محرمانه خود در تلفن‌های همراه نگهداری کنند.
کارشناسان از سوی دیگر به کاربران توصیه میکنند که هنگام استفاده از وای فای عمومی یا نصب اپلیکیشن‌های ناشناس، مراقبت‌های لازم را انجام دهند.
